محمد غضنفری شبانکاره - کارشناسی ارشد رشته الکترونیک دیجیتال دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرقان، کارشناس برق قطارشهری- سازمان حمل ونقل ریلی شهرداری شیراز
شاهین گیوند - کارشناسی الکترونیک دانشگاه باهنر شیراز ،کارشناس برق قطارشهری- سازمان حمل ونقل ریلی شهرداری شیراز
محمد رضا اسکندری - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته کامپیوتر – نرم افزار انشگاه پیام نور مرکز بین الملل قشم ، کارشناس قطارشهری- سازمان حمل ونقل ریلی شهرداری شیراز

باتوجه به رشد روز افزون جمعیت شهری و لزوم جابجایی مناسب، سیستم حمل ونقل مترو در کلان شهرها به عنوان راهکار اساسی همواره مدنظر صاحب نظران جهت رفع مشکلات ترافیک شهرها قرار گرفته است. رشد وتوسعه ی خطوط مترو در شهرهای بزرگ دنیا منجر به رشد و توسعه در تکنیک ها و تجهیزات بکار برده در آن شده است. موثرترین عنصر و هدف سیستم های قطار شهری هدایت قطار و کنترل آن به طور ایمن و صحیح است. مجموعه ای از ادوات سخت افزاری که جهت اجرا و کنترل فرامین صادر شده از مرکز کنترل ترافیک مورد استفاده قرار گرفته ، سیستم سیگنالینگ می باشد. هدف مقاله حاضر بررسی نقش سیگنالینگ در تضمین تردد ایمن قطارها و نگاهی به نسل جدید سیستم های کنترلی قطار (CBTC) می باشد، مقاله حاضر به روش توصیفی- تحلیلی به دنبال هدف پژوهش و پاسخ به این سوال اساسی که سیستم سیگنالینگ در تضمین تردد ایمن قطارها و نگاهی به نسل جدید سیستم های کنترلی قطار (CBTC) مترو موثر می باشد؟ آنچه به عنوان نتیجه از مباحث ذکرشده استنباط گردیده، آن است که سیستم سیگنالینگ در نظر گرفته شده برای خطوط مترو از نوع(بلاک متحرک) است که نسبت به سیستم خط امکان تضمین تردد ایمن قطارها را به وجود می آورد. در سیستم سیگنالینگ(بلاک ثابت)، کل خط به وسیله تجهیزات نصب شده در خط به بلاک هایی به طول حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ متر تقسیم می شود که در هر بلاک صرفا یک قطار می تواند حضور داشته باشد. در سیستم سیگنالینک بلاک متحرک با استفاده از ارتباط رادیویی، کل خط بر اساس مشخصات خط، موقعیت و سرعت قطار های موجود در خط به بلاک های متحرکی تقسیم می شود که در این حالت امکان کاهش فاصله بین قطار ها و درنتیجه کاهش سرفاصله زمانی حرکت قطار ها نسبت به سیستم بلاک ثابت وجود خواهد داشت، در ضمن سیستم سیگنالینگ که عهده دار کنترل حرکت قطارها است و قابلیت حرکت قطارها بدون نیاز به دخالت راهبر(راننده قطار) را دارد برای HEAD WAY دو دقیقه (حداکثر زمان انتظار مسافر در ایستگاه) در خطوط زیرزمینی طراحی شده است. توسط این سیستم مسیر، حرکت و توقف کلیه قطارها از طریق مرکز کنترل و فرمان قابل کنترل و هدایت است. اطلاعات کلیه تجهیزات نصب شده در مترو در مرکز کنترل و فرمان بر روی پانل های LCD قابل مشاهده است.

کنترل، ایمنی، سیگنالینگ، سیگنالینگ بلاک ثابت، سیگنالینگ بلاک متحرک، حمل ونقل ریلی، سرفاصله زمانی ، راه آهن ، مترو.