محمدباقر رهنما - عضو هیات علمی بخش مهندسی آب، دانشگاه شهید باهنر کرمان
نسترن یاوری زاده - کارشناس ارشد سازه های آبی

در این تحقیق با توجه به ویژگی های هیدرولوژیکو هیدروژئولوژیکآبخوان دشت سیرجان، آسیب پذیری این آبخوان در برابر عوامل آلاینده پهنه بندی شده است. به این منظور از مدل دراستیکDRASTIC)و سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS) جهت پردازش و تجزیه و تحلیل کیفی آبخوان استفاده شده است. نام مدل دراستیکاز حروف اول پارامترهای مؤثر در ارزیابی آلودگی سفره آب زیرزمینی گرفته شده است. این پارامترها شامل عمق سطح ایستابی، شبکه تغذیه، جنس سفره، نوع خاک، شیب توپوگرافی، منطقه غیراشباع و هدایت هیدرولیکی می باشند، که بصورت هفت لایه در نرم افزارArc map تهیه شدند و با وزن دهی و رتبه بندی و تلفیق هفت لایه فوق، شاخصدراستیکبرای کل منطقه بین 69 تا 133 برآ ورد گردید. در نهایت با طبقه بندی نقشه شاخصدراستیکبه پنج کلاس: بدون ریسک، آسیب پذیری کم، آسیب پذیری متوسط و آسیب پذیری زیاد و بسیار زیاد، نقشه آسیب پذیری آبخوان نسبت به آلودگی تهیه گردید. جهت صحت سنجی نقشه فوق از یون نیترات استفاده شد. با انطباق نقاط غلظت نیترات بر روی نقشه شاخصدراستیک، مشخصگردید که هیچ یکاز نقاطی که دارای نیترات بالا هستند در محدوده با استعداد آلودگی کم قرار نگرفته است که این می تواند دقت و صحت مدل را مورد تأیید قرار دهد. از نظر وسعت هم می توان گفت که حدود 19 درصد از منطقه مورد مطالعه در محدوده آسیب پذیری کم و 81 درصد باقیمانده در محدوده آسیب پذیری متوسط قرار می گیرد. محدوده آسیبپذیری متوسط ، قسمت های وسیعی از شمال شرقی، شرق و جنوب شرقی را در بر می گیرد و می توان گفت این قسمت ها برای جلوگیری از آلودگی آب زیرزمینی منطقه باید مراقبت و کنترل بیشتری شوند.

آسیب پذیری آبخوان، مدل دراستیک، سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS) دشت سیرجان