الهه رعیتی - کارشناس ارشد پژوهش هنر. پژوهشگر

آیینه کاری از متاخرترین هنرهای تزیینی ایران است که در تزیینات داخلی عمارات و باغ ها ظهور کرده، سپس در اماکن مذهبی و بقاع متبرکه به کار بسته شد. فرم، تکنیک اجرا و رنگ های به کاررفته در این هنر بسیار متنوع است و اعتبار خاصی به تزیینات ابنیه مذهبی داده است. مفهوم فلسفی-اسلامی کثرت به وحدت در برابر وحدت به کثرت از مهم ترین مفاهیم فلسفه و هنر اسلامی است که در تمام شاخه های هنر اسلامی ازجمله معماری نمود بارز دارد. حرم مطهر حضرت شاهچراغ (ع) یکی از بقاع متبرکه منسوب به فرزند امامان شیعه در شیراز است که اهمیت بسیار آن نزد متولیان و حکام، باعث شده تا بهترین عناصر تزیینی در این بنا به کار گرفته­شود. در این پژوهش مفهوم کثرت به وحدت و نماد آیینه در نظر عرفا و آیات قرآنی مطالعه شده و اهمیت آن نزد حکما و فیلسوفان متاخر برشمرده شده است. همچنین درباره آیینه کاری حرم مطهر حضرت شاهچراغ (ع) نیز بررسی و مطالعه شده است. روش تحقیق بر مبنای مشاهده و عکسبرداری میدانی آیینه کاری حرم مطهر حضرت شاهچراغ (ع)، جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و تحلیل داده ها به صورت کیفی انجام گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش مشخص نمود که مفهوم کثرت به وحدت در آیینه کاری حرم مطهر حضرت شاهچراغ (ع) مستتر است.

کثرت به وحدت, بقاع متبرکه, شاهچراغ, آیینه کاری