زهرا عظیم نژاد - دانشجوی دکتری جنگل شناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد
ضیاءالدین باده یان - استادیار گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد
عبدالحسین رضایی نژاد - استاد گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد

به منظور بررسی ارتباط خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و همچنین ویژگی های اکوفیزیولوژیکی درختان بلوط با پدیده خشکیدگی در منطقه مله شبانان، ۳۰ قطعه نمونه مربعی به روش منظم تصادفی به مساحت ۲۵۰۰ متر مربع و با استفاده از شبکه ای به ابعاد ۲۰۰×۲۰۰ متر مربع انتخاب شد. به کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) نقشه واحدهای همگن منطقه تهیه شد. درصد خشکیدگی در هر قطعه نمونه محاسبه شد و نمونه برداری از خاک و برگ درختان انجام گرفت. برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک مانند بافت، هدایت الکتریکی، اسیدیته، وزن مخصوص ظاهری، درصد خلل و فرج، کربن و مواد آلی و غلظت عناصر کلسیم، منیزیم، فسفر، پتاسیم، نیتروژن و سدیم اندازه گیری شد. آنزیم های پراکسیداز، کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، مالون دی آلدهید، اسید آمینه پرولین، کلروفیل a، b، کلروفیل کل و رنگدانه کاروتنوئید و غلظت عناصر کلسیم، منیزیم، فسفر، پتاسیم، نیتروژن و سدیم در برگ درختان سنجش شد. نتایج نشان داد که بین طبقات مختلف خشکیدگی از نظر متغیرهای درصد رس، درصد شن، کلسیم و نسبت نیتروژن به فسفر برگ و غلظت مالون دی آلدهید اختلاف معنی داری وجود دارد. کلسیم برگ با افزایش طبقات خشکیدگی افزایش یافت، درحالی که مالون دی آلدهید ابتدا افزایش و سپس کاهش نشان داد. نتایج تحلیل تطبیقی متعارفی (CCA) نیز نشان داد که فراوانی درختان در طبقات خشکیدگی بالا و تعداد درختان کاملا خشکیده با وزن مخصوص ظاهری و درصد رس ارتباط مستقیم و با تخلخل، درصد شن و میزان منیزیم، پتاسیم و نیتروژن خاک ارتباط معکوس دارد.

جنگل های زاگرس, خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک, زوال بلوط, ویژگی های اکوفیزیولوژیک