پیام فروتن یکتا - عضو هیئت علمی دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران

در عرصه پژوهش تئاتر یونان، کمتر تحقیقی درباره چگونگی طراحی صحنه این آثار انجام شده است. با بررسی نمایشنامه­های یونانی، مکان­های اجرا، منابع موجود و کشفیات جدید باستان­شناسی، می­توان به نتایج مهمی در این زمینه دست یافت؛ نتایجی که چهره برخی از بزرگان تئاتر یونان را متحول می­سازد. اگرچه بسیاری از محققان تئاتر، اشیل را تنها به عنوان یک تراژدی­نویس می­شناسند؛ اما او نوآوری­های متعددی در اجرای نمایش­های خود نیز داشته است. با بررسی نوآوری­ها و دستور صحنه­های نمایشنامه­های اشیل، به یک پرسش بنیادین می­رسیم. آیا نمی­توان از او به عنوان یکی از نخستین طراحان صحنه تئاتر یاد کرد؟ در جایی که دستور صحنه­های اشیل از پیچیدگی­های صحنه­پردازی­های او پرده برمی­دارند. این نوشتار تلاش دارد تا به واسطه پژوهش در نمایشنامه­های اشیل و منابع پیرامون وی، به نقش او در ارتقای طراحی صحنه تئاتر پی ببرد. مقاله حاضر کوشش کرده تا ضمن تاکید بر اهمیت اشیل در عرصه نمایشنامه نویسی، چهره جدیدی از وی به نمایش بگذارد. چهره­ای که نشان می­دهد اشیل علاوه بر نگارش نمایشنامه، طراح صحنه چیره­دستی نیز بوده و با این عرصه آشنایی کامل داشته است. در این پژوهش بنیادی با استفاده از منابع کتابخانه­ای از روش تحلیلی و تاریخی استفاده شده است.

اشیل, طراحی صحنه, تئاتر یونان باستان, نقاشی صحنه, دستور صحنه, اجرا