مرضیه اشرفیان - کارشناس ارشد نمایش عروسکی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
شیوا مسعودی - استادیار دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

حضور گسترده عروسک در همه اعصار از پیدایش بشر گرفته تا دنیای پستمدرن امروزی میتواند گواه وجود عروسک بهمنزله هویتی مستقل باشد. اما این ادعا برمبنای پرداختن به عروسک با رویکرد درزمانی است و بهنظر میرسد مطالعات کافی در زمینه بررسی ابعاد هویتی آن با رویکرد همزمانی وجود ندارد. همچنین، گاهی مرز میان اشیای صحنه، عروسک، و بازیگر در اجرا به حدی کمرنگ میشود که بهسختی میتوان عروسک را از آنان تفکیک کرد و بهنظر میرسد استقلال هویتی او در سایهای از تردید قرار دارد. هدف از مطالعه حاضر اثبات وجود عروسک بهمنزله هویتی مستقل است. روش تحقیق توصیفی، تحلیلی، و تطبیقی است و با استفاده از منابع کتابخانهای. در این شیوه با درنظرگرفتن معانی هویت و با نگاهی به مسیری که فلاسفه (بهویژه ملاصدرا) در جهت احراز هویت موجودات استفاده میکنند و تطبیق این روشها با عروسک وجوه خارجی، ذهنی، و رفتاری هویت عروسک تعیین میشود. سپس، به تحلیل و بررسی تشابهات و تمایزات این وجوه با اشیای صحنه و بازیگران پرداخته میشود. نتایج تحقیق بیانگر اثبات عروسک بهمنزله هویتی مستقل است. در این مطالعه الگویی متمرکز برای تشخیص هویت همه انواع عروسک ارائه شده است.

عروسک, مفهوم عروسک, وجود خارجی, وجود ذهنی, هویت