روح اله رجبی - مرکز تحقیقات فناوری تولید محصولات سالم و ارگانیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، دزفول، ایران.
هاجر مسجدی - دانش آموخته زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، دزفول، ایران
علی فاضل زاده - مرکز تحقیقات فناوری تولید محصولات سالم و ارگانیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول، دزفول، ایران.

تحقیق حاضر به منظور تعیین نقش عناصر کلسیم ، بور و پتاسیم به منظور دستیابی به بالاترین عملکرد ریشه و عیار قند و در نتیجه عملکرد شکر سفید در واحد سطح اجرا گردید. آزمایشات در منطقه اندیمشک خوزستان با طرح فاکتوریل در غالب بلوک کامل تصادفی با دو فاکتور اصلی پتاسیم و کلبور در ۳ سطح و ۳ تکرار انجام شد. تیمار کودها در مرحله ۸ برگی و ۱۶ برگی انجام شد. ویژگی های کمی و کیفی شامل وزن تر ریشه و اندام هوایی ، وزن خشک اندام هوایی ، بیوماس، شاخص سطح برگ و عملکرد ریشه ، عملکرد شکر ناخالص و خالص ، ضریب استحصال شکر، درصد قند ملاس، عیار و درصد قند قابل استحصال بر طبق روابط و فرمولها محاسبه گردید. بر اساس نتایج بدست آمده تیمارهای بکار رفته علیرغم افزایش عددی تاثیر معنی داری بر ویژگی های کمی نظیر وزن تر و خشک اندامهای هوایی و غده و وزن کل بیوماس نداشت ، شاخص سطح برگ تیمارهای به کار رفته در پتاسیم و کلبور به طور معنی داری بیشتر از شاهد گزارش شد که نشان دهنده افزایش سططح کلروفیل و فتوسنتز و شرایط رشد مطلوب می باشد. بر طبق ویژگی های کمی شامل میزان پتاسیم در غده روند افزایشی و میزان سدیم و ازت مضره روند کاهشی داشت . تیمار ۴ لیتر بر هکتار کود نانو پتاسیم افزایش عددی غیر معنی دار نسبت به شاهد و تیمار ۵ لیتر در هکتار برای عملکرد شکر خالص و ناخالص و شکر قابل استحصال از خود نشان داد در حالی که کاربرد کلبور با افزایش غلظت تا ۲ لیتر در هکتار این افزایش عددی مشاهده گردید. با افزایش غلظت پتاسیم و کلبور کاربردی بر میزان عیار و قند سفید افزوده اما از میزان قند ملاس کاسته شد. بر طبق نتایج تحقیق اگر چه کاربرد نانوکود پتاسیم و ریزمغذی کلبور باعث بهبود عملکرد شده است اما به دلیل عدم معنی دار بودن تیمارهای کاربردی از نظر عملکرد شکر سفید پیشنهاد می شود کاربرد پتاسیم با مجموعه ریز مغذی های دیگر و کاربرد پتاسیم و بور به صورت خاک کاربرد در آینده مورد مطالعه قرار گیرد.

چغندر قند، نانوکود پتاسیم ، کلسیم ، عملکرد.