عیسی حزباوی - استادیار، گروه مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان
مصطفی جعفریان - استادیار، گروه مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان

نیاز روزافزون به تولید گندم به عنوان اصلی ترین منبع تامین انرژی جوامع انسانی ، استفاده گسترده از کودهای شیمیایی را به ویژه در کشورهای در حال توسعه به دنبال داشته است . اولین گام در جهت کاهش مصرف کودهای شیمیایی و پیشگیری از پیآمدهای منفی زیست محیطی حاصل ، بهینه سازی مصرف و افزایش کارایی این نهادهها است . در این راستا آزمایشی در منطقه گریت شهر خرم آباد در سال ۱۴۰۱ به منظور بررسی اثر تراکم بذر و کود ازت (نیتروژن) بر برخی اجزای عملکرد گندم، انجام شد. در این تحقیق روش سطح پاسخ برای مدلسازی و بهینه سازی تعداد سنبله در واحد سطح و تعداد دانه در سنبله تحت تاثیر کود نیتروژن (۰، ۱۱۰ و ۲۲۰ کیلوگرم در هکتار) و تراکم بذر مصرفی (۱۰۰، ۱۶۰ و ۲۲۰ کیلوگرم در هکتار) مورد استفاده قرار گرفت . متغیر فرایند به صورت مدل رگرسیونی درجه دوم برای پاسخ ها معنی دار بود .(p<۰.۰۱) با افزایش تراکم بذر از ۱۰۰ تا ۲۲۰ کیلوگرم در هکتار و کود نیتروژن از ۰ تا ۲۲۰ کیلوگرم در هکتار، تعداد سنبله در واحد سطح افزایش ولی تعداد دانه در سنبله به ترتیب کاهش و افزایش یافت . شرایط بهینه به دست آمده برای حداکثر تعداد سنبله (۳۸۹ در متر مربع ) و حداکثر تعداد دانه در سنبله (۴۱)، شامل تراکم ۱۰۰ کیلوگرم بذر گندم در هکتار و ۲۲۰ کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن بود.

اجزای عملکرد، بهینه سازی ، تراکم بذر، کود نیتروژن، گندم