علی شمس آذر - استادیار بیوشیمی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

آفت کش ها مواد شیمیایی هستند که به منظور کنترل حشرات، قارچ ها، علف های هرز و سایر آفت ها در زمین های کشاورزی و باغات میوه و سبزی استفاده می شوند. پسماند آفت کش ها ازطریق هوا، آب و خاک وارد زنجیره ی غذایی شده و باعث مشکلات بهداشتی برای اکوسیستم، حیوانات و انسان می شود. روش های متداول شناسایی آفت کش شامل کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) و کروماتوگرافی گازی (GC) می باشند. ولی این روش ها وقت گیر و هزینه بر می باشد. بنابراین استفاده از زیست حسگرها میتواند در این زمینه مفید باشد. در این کار زیست حسگر آنزیمی استیل کولین استراز برای شناسایی آفت کش پاراکسون استفاده گردید. شناسایی کمی آفت کش ها بر پایه مهار آنزیم استیل کولین استراز و کاهش فعالیت آن در مواجهه با آفت کش مورد نظر می باشد. زیست حسگر طراحی شده مبتنی بر کوانتوم دات ZnS@CdS حساسیت بالایی را نسبت به پاراکسون از خود نشان داد. تحت شرایط بهینه مهار استیل کولین استراز توسط پاراکسون با افزایش غلظت این ترکیب در دامنه ۱۰-۱۰ تا ۱۰-۳ مولار رابطه خطی داشت. همچنین زیست حسگر تهیه شده پایداری بسیار خوبی را از خود نشان داد. زیست حسگر آنزیمی می تواند در جهت شناسایی سریع سموم آفت کش در محیظ های آلوده ی آبی و خاکی در بخش های صنعت و کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد.

سموم ارگانوفسفره، زیست حسگر، استیل کولین استراز، کوانتوم دات ZnS@CdS