ضرغام محمدی - استادیار بخش علوم زمین، دانشگاه شیراز

از مفهوم واریوگرام (Variogram) جهت مطالعه ساختار سری های زمانی بده و هدایت الکتریکی در ۳ چشمهکارستی استفاده شده است. رفتار این سری های زمانی به صورت ساختار پریودیک (چشمه شش پیر وموریکش) و یا غیر پریودیک ( چشمه برغان) تشخیص داده شده است. این موضوع به خصوصیات سیستمکارستی از جمله مساحت حوضه آبگیر, درصد جریان مجرایی و توسعه کارست بستگی دارد. چشمه برغانهمبستگی منفی بین مقادیر بده و هدایت الکتریکی را نشان می دهد و واریوگرام آن به صورت دو ساختار زمانیاست. رنج (range) کوتاه مدت می تواند بیانگر اثر تعداد کمی از مجاری کارستی (از محیط غیر اشباع) را درانتقال آب به چشمه در هنگام بارندگی و رنج بلند مدت اثر کل سیستم کارستی در آبدهی چشمه را نشان میدهد. چشمه شش پیر همبستگی خاصی را بین مقادیر بده و هدایت الکتریکی نشان نمی دهد و نوع واریوگرام آن بیانگر احتمال وجود یک مخزن زیرزمینی بزرگ جهت تنظیم آبدهی این چشمه است. چشمه موریکش باساختار پریودیک واریوگرام و همبستگی مثبت مقادیر آبدهی و هدایت الکتریکی می تواند بیانگر جریان کارستیبا سیستم پیستونی غالب می باشد