منیره محمودی - ۱.Department of Biology, Faculty of Sciences, Arak University, Arak, I.R.Iran.
نیلوفر دربندی - ۱.Department of Biology, Faculty of Sciences, Arak University, Arak, I.R.Iran.
زهرا خسروی - ۱.Department of Biology, Faculty of Sciences, Arak University, Arak, I.R.Iran.

سابقه و هدف: با تولید روزافزون نانوذرات انسان در معرض خطرات احتمالی آن قرار دارد. تحقیقات نشان دهنده اثرات آنتی اکسیدانی اکسید روی در دوزهای پایین است اما مواجهه طولانی مدت با دوزهای بالا اثرات اکسیدانی ایجاد کرده و بر عملکرد سیستم تولید مثلی نر، اسپرماتوژنز و باروری تاثیرگذار است. در این تحقیق اثر ان استیل سیستئین بر تغییرات بافتی بیضه و فرآیند اسپرماتوژنز در موش های نر تیمار شده با نانوذرات اکسید روی بررسی شد. مواد و روش­ ها: در این مطالعه تجربی، ۲۴ سر موش نر بالغ در گروه ‫های کنترل (سالین، ml/kg ۱)، نانوذرات اکسید روی (mg/kg ۵۰)، ان ‫استیل سیستئین (mg/kg ۱۵۰) و ان استیل سیستئین + نانوذرات اکسید روی تقسیم شدند. در کلیه گروه ‫ها تزریقات داخل صفاقی روزانه به مدت ۲۸ روز انجام شد. در پایان تیمار میانگین وزن و حجم بیضه، طول و قطر لوله ‫های منی‫ ساز، ارتفاع اپی‫تلیوم زایشی و تعداد سلول ‫های جنسی ارزیابی شد. یافته ها: در گروه نانوذرات اکسید روی کاهش معنی داری در حجم (۱/۴۸±۳۸/۸۶)، طول (۰/۰۹±۰/۸۹)، قطر (۱/۰۳±۱۶۲/۶۹)، ارتفاع اپی تلیوم زایشی (۱/۷۳±۴۱/۰۶) لوله ‫های منی‫ ساز، تعداد سلول های اسپرماتوگونی ۱۰۶× (۰/۱۱±۴/۱۵)، اسپرماتوسیت ۱۰۶× (۰/۸۳±۲۱/۴۵)، اسپرماتید گرد ۱۰۶× (۰/۴۷±۲۲/۳۱)، اسپرماتید دراز ۱۰۶× (۰/۷۶±۲۱/۷۴) و سرتولی ۱۰۶× (۰/۱۰±۳/۰۸) و افزایش معنی داری در حجم بافت بینابینی (۱/۸۴±۱۸/۰۴) نسبت به گروه کنترل دیده شد (۰/۰۰۱>p). در گروه تیمار همزمان، ان‫ استیل سیستئین پارامترهای فوق را نسبت به گروه نانوذرات اکسید روی بهبود داد (۰/۰۱>p). این پارامترها در گروه ان‫ استیل سیستئین نسبت به گروه کنترل اختلاف معنی ‫داری نداشت. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، ان استیل سیستئین توانست از آسیب ‫های ناشی از نانوذرات اکسید روی بر بافت بیضه و اسپرماتوژنز جلوگیری نماید.

N-Acetyl Cysteine, Stereology, Testis, Zinc Oxide Nanoparticles., ان ‫استیل سیستئین, استریولوژی, بیضه, نانوذرات اکسید روی.