ملیحه جاویدمهر - دانشجوی دکتری معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران
سید رحمان اقبالی - دانشیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران

بیان مساله: شماری از صاحب نظران به معماری به عنوان رسانه ای شاخص می نگرند که روح زمانه خود را آشکار ساخته است و شماری دیگر معماری را برگرفته از رسانه می دانند که به شکل مستقیم یا غیرمستقیم بر معماری اثر می گذارد. مطالعه و شناخت تاثیرپذیری کالبد معماری معاصر ایران از فضای رسانه می تواند به شناخت فضای رسانه ای در راستای تعالی هر چه بیشتر معماری انجامد.سوال تحقیق: سوالات تحقیق: «شاخص های معرف رسانه با توجه به مطالعات انجام شده پیرامون موضوع رسانه در تعامل با کالبد معماری کدام ها هستند؟» و «روابط علی مابین شاخص های استخراج شده از منظر تاثیرگذاری و تاثیرپذیری چگونه قابل تبیین است؟» هستند.اهداف تحقیق:  هدف از پژوهش حاضر، تحلیل چگونگی اثرگذاری رسانه بر معماری معاصر به عنوان یک مسئله کاربردی است.روش تحقیق: در این مطالعه علاوه بر مرور جامع بر یافته های صاحب نظران حیطه معماری و رسانه، اصول مهم برای تحلیل رابطه مابین عوامل کلیدی مخاطب، معماری و رسانه بررسی شده است. در این راستا یافته های ادبیات موضوع شامل ابعاد و شاخص های مربوط به رسانه ارزیابی و دسته بندی شده است. برای انجام این مرحله با مطالعه منابع کتابخانه ای، مولفه ها استخراج و بر اساس میزان تکرار در پژوهش های پیشین در مقایسه با سایر مولفه های شناسایی شده، به صورت نسبی اولویت بندی شده است. نتایج حاصله با استفاده از تکنیک دلفی به تایید متخصصان شامل ۱۰ نفر از استادان دانشگاه و فعالان حوزه معماری و رسانه رسیده است. همچنین، به بررسی مطالعات موردی شامل رسانه های مکتوب مانند نشریات تخصصی معماری انتشاریافته در بازه زمانی سال های ۱۳۲۵ الی ۱۳۹۸ در راستای پاسخگویی به سوال چگونگی تاثیر رسانه بر کالبد معماری معاصر ایران پرداخته و نتایج حاصل تحلیل شده است. در پایان، اقدام به تحلیل تاثیرگذاری و تاثیرپذیری شاخص های رسانه های تحت ارزیابی با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چندمعیاره دیمتل در نرم افزار اکسل شده و به این ترتیب روابط علی مابین عوامل تعیین شده است.مهم­ترین یافته ­ها و نتیجه­ گیری تحقیق: یافته های تحقیق حاکی از آن است که تعامل معناداری مابین تحول کالبد معماری از جنبه های مختلف با فضای رسانه ای حاکم بر آن وجود دارد. علاوه بر آن جایگاه و مالکیت رسانه به عنوان تاثیرگذارترین شاخص شناخته شده است. نقش و وظیفه رسانه به عنوان تاثیرپذیرترین عامل معرفی شده است. مخاطب رسانه و نقش آن نیز بیشترین تعامل را با دیگر شاخص ها دارد.

معماری معاصر, فضای رسانه ای, رسانه های مکتوب, تحلیل اثرگذاری, تکنیک دیمتل