حماد ذرعی فروش - گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.
عادل بخشی پور - عضو هیات علمی دانشگاه گیلان
ایرج باقری - گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، شهر رشت، استان گیلان

در پژوهش حاضر از یک سامانه خشک کن تسمه نقاله ای پیوسته ترکیبی شامل آبگرمکن خورشیدی و لامپ های مادون قرمز تامین شونده با انرژی خورشیدی برای خشک کردن برگ های رزماری استفاده شد و مشخصات عملکرد آن از نظر زمان خشک شدن، انرژی مصرفی کل، نسبت انرژی خورشیدی و بازده انرژی مورد ارزیابی قرار گرفت. در هر آزمایش مقادیر ۳۰۰ گرمی از برگ های تازه برداشت شده رزماری در دمای هوای ۵۰ درجه سلسیوس و مقادیر مختلف سرعت جریان هوای ورودی (۷، ۸ و ۹ متر بر ثانیه) و توان لامپ مادون قرمز (۰، ۱۵۰ و ۳۰۰ وات) تحت فرایند خشک شدن قرار گرفتند. نقطه بهینه برای شرایط کاری سامانه خشک کن با استفاده از روش سطح پاسخ با انتخاب مقادیر مناسب برای سرعت هوای ورودی و توان مادون قرمز بر اساس این معیارها تعیین شد: به حداقل رساندن زمان خشک شدن، به حداقل رساندن انرژی مصر فی کل، به حداکثر رساندن بازده انرژی و به حداکثر رساندن نسبت انرژی خورشیدی. بر این اساس، نقطه بهینه انتخابی شامل توان مادون قرمز ۳۰۰ وات و سرعت هوای ۸۵/۸ متر بر ثانیه بود. تحت شرایط تعریف شده، مشخصات عملکردی سامانه خشک کن شامل زمان خشک کردن، انرژی مصرفی کل، بازده انرژی و نسبت خورشیدی به ترتیب برابر با ۱۳/۱۴۹ دقیقه، kJ ۹۱/۳۸۶۸، ۳۷/۵۲ درصد و ۵۷/۰ بدست آمد. با توجه به یافته های این تحقیق می توان نتیجه گرفت که بکارگیری سامانه های خشک کن توسعه یافته می تواند تا حد قابل توجهی نیاز به منابع سوخت فسیلی را کاهش داده و منجر به راندمان عملکردی قابل قبول در فرایند خشک کردن گیاهان دارویی شود.

بهینه سازی, روش سطح پاسخ, خشک کن, انرژی خورشیدی, بازده انرژی