پویا جودی - مدرس گروه شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
محمدحسین شریف زادگان - دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهیدبهشتی، دکترای توسعه اقتصادی و برنامه ریزی منطقه ای دانشگاه لندن

هدف این مقاله، ارائه چارچوب انگاشتی برای درک و توضیح رفتار نهادی برنامه ریزان در گفتمان برنامه­ریزی شهری کلان­شهر تهران است. با دریافت فرهنگ برنامه­ریزی به مثابه­ یک سیستم فرهنگی، تصمیم­ها و داوری­های برنامه­ریزان، متاثر از چارچوب­های فردی و جمعی مشترکی است که نمایان­گر "عادت­واره" خاص خود آن­ها بوده و برنامه­ریزان به واسطه­ی آن، بستر برنامه­ریزی را درک می­کنند. هدف این پژوهش، عمل­آوری نظریه­ای محتوایی و میانی به منظور درک رفتار نهادی برنامه­ریزان در تجربیات زیسته آنهاست، که بدین منظور روش "نظریه مبنایی برساخت­گرایانه" به­عنوان روش پژوهش انتخاب گشته که اساسا تمرکز آن بر اقدامات، تعاملات و فرایندهای اجتماعی برنامه­ریزان است. داده­های تحلیل عناصر ذهنی برنامه­ریزان، به­واسطه­ی روش مصاحبه­های نیمه-­ساختار­­یافته، با ۲۸ نفر از برنامه­ریزان دارای سابقه در محیط برنامه­ریزی کلان­شهر تهران فراهم گشته و پس از انجام مراحل پیش کدگذاری اعم از گردآوری داده­ها و پیاده­سازی آن­ها­، مرحله تحلیل داده­ها و طیف­های سه­گانه کدگذاری اولیه، متمرکز و در نهایت کدگذاری نظری انجام شده است. چارچوب انگاشتی حاصل، دربردارنده­ی ابعادی اعم از عقلانیت عملی برنامه­ریزان در چارچوب رفتار جزر و مدی، بقای ارزش­ها در اخلاق­شناسی عملی، منطق تناسب در برنامه­ریزی و خودآگاهی حرفه­ای برنامه­ریزان در میدان بازی نقش­ها است که در قالب الگوی بازتعریف جغرافیای کنشگری در فرهنگ برنامه­ریزی کلان­شهر تهران نمود پیدا می­کند.

رفتار نهادی, برنامه ریزان, فرهنگ برنامه ریزی, نظریه مبنایی برساخت گرایانه, کلان شهر تهران