علی مراد خسروی - دانشجوی دکترای گروه حقوق خصوصی ، دانشکده حقوق ، واحد قشم ، دانشگاه آزاد اسلامی ، قشم ، ایران.
پوریا رضی - استادیارگروه حقوق ، دانشکده علوم انسانی ، واحد بندر عباس ، دانشگاه آزاد اسلامی ، بندر عباس ، ایران ( نویسنده مسئول).
علی رستمی فر - استاد یار گروه حقوق،دانشکده حقوق،واحد قشم ، دانشگاه آزاد اسلامی ، قشم ،ایران.

عقد بیع از مهمترین و رایج ترین عقود در جامعه و نظام حقوقی ایران است. به دلیل نقش و اهمیتی که این عقد در روابط تجاری بین افراد جامعه دارد، پیوسته مورد توجه محققین و دانشمندان حقوقی قرار گرفته است. در مورد عقد بیع مباحث متعددی مطرح است که یکی از برجسته ترین آنها مبحث آثار عقد بیع منعقد شده که شامل تسلیم و زمان انتقال مالکیت می باشد. قانون مدنی ایران که برگرفته از منبع غنی فقه امامیه است زمان انتقال مالکیت مبیع را زمان انعقاد عقد بیع می داند و براساس مواد ۳۳۸ و ۳۳۹ و بند اول ماده ۳۶۲قانون مذکور و قاعده فقهی «المبیع یملک بالعقد» در لحظه وقوع عقد بیع مبیع را ملک مشتری و ثمن را ملک بایع می شناسد.به طور کلی قواعد حقوقی بر این مبنا قراردارد که زمان انتقال مالکیت زمان انعقاد قرارداد است و تسلیم مبیع نیز از آثار همین قرارداد است و البته در موارد استثنایی نیز با مواردی روبرو خواهیم شد که قبض مبیع یا ثمن، شرط صحت عقد است و در زمان تحقق شرط، مالکیت منتقل می شود لیکن بایستی توجه داشت که تسلیم مبیع از آثار عقد بیعی است که مالکیت مبیع در لحظه وقوع آن عقد صورت گرفته است و تسلیم مبیع لزوما از آثار انتقال مالکیت نیست به جز موارد استثنایی دیگری که در قانون مدنی قبض را شرط صحت عقد بیع دانسته اند.

بیع, انتقال مالکیت, تسلیم, مبیع, اموال غیر منقول