مهدی حسن زاده - دانشیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران

قانون آیین دادرسی مدنی درخصوص رای مورد اعتراض شخص ثالث از این نظر که آیا لازم است قطعی باشد یا رای غیر قطعی هم قابل اعتراض شخص ثالث است، تصریحی ندارد. در این زمینه، دیدگاه ها و تحلیل های متفاوت و متقابلی ارائه شده است. بیان ماده ۴۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی نیز درخصوص اعتراض شخص ثالث، قبل از اجرای حکم و پس از آن، نامشخص و قابل بحث است و اشکال های متعددی دارد. بررسی موضوع نشان می دهد با در نظر گرفتن جوانب مختلف، ترجیح با این است که رای غیرقطعی را قابل اعتراض شخص ثالث ندانیم و اعتراض شخص ثالث را مختص به رای قطعی بدانیم. ماده ۴۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی را هم باید بر این معنا حمل کنیم که اگر مدت زمان طولانی از اجرای حکم گذشت، به گونه ای که نشان دهنده آن باشد که شخص ثالث اگر حقی هم داشته، از آن اعراض کرده، پس از آن، اعتراض شخص ثالث پذیرفته نمی شود، مگر خلاف این مطلب را ثابت کند.

اعتراض شخص ثالث, رای قطعی, رای غیرقطعی, اجرای حکم, مهلت اعتراض