کاربرد فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) در برنامهریزی شهری و منطقهای

روشهای ارزیابی چند معیاره کاربرد وسیعی در همه علوم از جمله در شهرسازی پیدا کردهاند. از بین این روشها، فرایند تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) یکی از روشهایی است که بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. یکی از محدودیتهای جدی AHP این است که وابستگیهای متقابل بین عناصر تصمیم، یعنی معیارها، زیرمعیارها و گزینهها را درنظر نمیگیرد و ارتباط بین عناصر تصمیم را سلسلهمراتبی و یکطرفه فرض میکند. روش فرایند تحلیل شبکهای (ANP) ارتباطات پیچیده بین و میان عناصر تصمیم را از طریق جایگزینی ساختار سلسلهمراتبی با ساختار شبکهای درنظر میگیرد. به همین دلیل در سالهای اخیر استفاده از ANP به جای AHP در اغلب زمینهها افزایش پیدا کرده است. در این مقاله فرایند تحلیل شبکهای ANP و کاربرد آن در شهرسازی با بکارگیری آن در تعیین سایت مطلوب برای احداث شهرکهای صنعتی در یک منطقه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان میدهد که فرایند تحلیل شبکهای، ضمن حفظ کلیه قابلیتهای AHP از جمله سادگی، انعطافپذیری، بهکارگیری معیارهای کمی وکیفی بهطور همزمان، قابلیت بررسی سازگاری در قضاوتها، و امکان رتبهبندی نهایی گزینهها، میتواند بر محدودیتهای جدی آن، از جمله درنظر نگرفتن وابستگیهای متقابل بین عناصر تصمیم و فرض اینکه ارتباط بین عناصر تصمیم، سلسلهمراتبی و یکطرفه است، فایق آمده و چارچوب مناسبی را برای تحلیل مسایل شهری فراهم آورد.

Keywords:

برنامه ریزی شهری و منطقه ای , روشهای ارزیابی , فرایند تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) , فرایند تحلیل شبکهای (ANP) , مکان یابی