قاسم مطلبی - استادیار دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
لادن وجدان زاده - کارشناس ارشد معماری، پردیس بین المللی کیش، دانشگاه تهران، کیش

هدف از انجام این پژوهش، بررسی میزان تاثیر محیط کالبدی فضاهای درمانی بر کاهش استرس بیماران است. پژوهش در یک مطب دندان­پزشکی از طریق مقایسه نگرش و ادراک دوگروه از بیماران (۸۰ نفر) که طی چند سال گذشته پیش و پس از تغییرات معماری داخلی به مطب مراجعه می­نمودند، صورت پذیرفت. این نوع مطالعه از نوع تحلیلی- محتوایی است. تلفیقی از روش تحقیق همبستگی و کیفی به کار رفته است تا بتوان ارزیابی چند متغیر و روابط بین آنها را در شرایط واقعی امکان­پذیر ساخت. ابزار گردآوری داده­ها از طریق تحلیل کیفی مفاهیم و نظریه­های موجود انتخاب گردیده است. از پرسشنامه برای بررسی کمی شاخص­ها در نمونه­ موردی استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل از برنامه SPSS و آمار توصیفی نظیر فراوانی مطلق و نسبی، میانگین، انحراف معیار و نیز آمارهای استنباطی، آزمون پیرسون استفاده شده است. پایایی درونی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ صورت پذیرفته است. نتایج حاصل از بررسی پرسشنامه مشخص نمود که عوامل محیطی در کاهش استرس بیماران تاثیر بسزایی دارد. تحلیل داده­ها نشان می­دهد که نباید هدف از طراحی داخلی یک فضای درمانی، صرفا درمان فیزیکی افراد باشد؛ بلکه علاوه بر ارایه خدمات درمانی، تامین مناسبات روحی و روانی کاربران از اساسی­ترین اهداف طراحی چنین مکان­هایی به شمار می­رود

تاثیر محیط بر رفتار, ادراک فضای درمانی, استرس, مطب دندان پزشکی, طراحی معماری داخلی, روان شناسی محیطی