زهرا عباسی میبدی - کارشناسی مدیریت صنعتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه میبد، میبد، ایران،
حسین محبی - استادیار گروه مدیریت صنعتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه میبد، میبد، ایران،

در محیط آشفته و پرتلاطمی که سازمان ها در آن فعالیت می کنند، تنها سازمان هایی می توانند به بقای خود ادامه دهند که با تغییر نیازها و خواسته های مشتریان، بتوانند استراتژی های سازمان خود را نیز متناسب با آن تغییر دهند. سیستم های تولیدی ناب و چابک، دو رویکرد نوین و برجسته سیستم های تولید هستند که با اهداف کاهش ضایعات برای دستیابی به هزینه کم و انعطاف پذیری در فرایندهای تولید برای مقابله با چالش ها به وجود آمدند که شالوده اصلی و اساسی صنعت تولید را تحت تاثیر قرار داده اند. تولید ناب روشی است که در آن به بهبود مستمر فرایندهای تولیدی و کاهش ضایعات و هزینه ها و افزایش کیفیت توجه می شود؛ در حالی که تولید چابک یک رویکرد تکامل یافته تولید ناب است و نشان دهنده توانایی سازندگان کالا و ارائه دهندگان خدمات برای تلاش به منظور رویایی با تغییرات مداوم و پیش بینی نشده است و به انعطاف پذیری تولید و پاسخگویی سریع به نیازهای مشتریان توجه دارد. در این میان، با ظهور انقلاب صنعتی چهارم (صنعت ۴.۰) تغییرات عمیقی در چشم انداز صنعتی جهان ایجاد شد. این رویکرد نوین صنعتی از طریق درهم آمیزی فناوری ها بر پایه سیستم های فیزیکی سایبری، اینترنت اشیا، سیستم های تولید و کارخانجات هوشمند پیامدهای متحولانه ای را برای صنعت و اقتصاد به دنبال داشت. بنابراین در دنیای کنونی با وجود انقلاب صنعتی چهارم بایست هرچه سریع تر نسبت به استفاده از آثار و تبعات این انقلاب صنعتی اقدامات موثری را انجام داد. این مقاله به تبیین نظری و تشریح کامل سیستم های تولیدی ناب و چابک و چگونگی نحوه تاثیرگذاری فناوری های انقلاب صنعتی چهارم بر سازمان های تولیدی برای رسیدن به اهداف ناب و چابک بودن می پردازد و بر ضرورت آشنایی سازمان ها با این انقلاب صنعتی تاکید می نماید.

سیستم های تولیدی، تولید ناب، تولید چابک، صنعت ۴.۰