امان الله جمشیدی - دانشجوی دکتری جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
آزاده موسوی - دانش ‎آموخته دکتری جامعه شناسی فرهنگی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، اصفهان، ایران
کمال جوانمرد - استادیار جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، شهر قدس، تهران، ایران

تحقیق حاضر باهدف شناخت الگو ساماندهی حاشیه مناطق شهری کشورهای انگلستان و هندوستان انجام شد. این پژوهش به لحاظ هدف ازجمله تحقیقات کاربردی است که نتایج آن می تواند در زمینه الگوبرداری برای ساماندهی به حاشیه شهرهای ایران مورداستفاده قرار گیرد. به لحاظ روش از جمله تحقیقات کیفی است از نوع تحلیل مضمون که بر شناسایی، تحلیل و تفسیر الگوی معانی داده های کیفی تمرکز دارد به وسیله نرم افزار MAXQDA ۲۰۲۰ انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد تعداد ۱۲۷ مضمون به دست آمد که تعداد ۹۰ تم مربوط به کشور انگلستان بوده است و تعداد ۳۷ تم مربوط به کشور هندوستان به دست آمده است. این مضامین اصلی شامل الگوی شهر، اقدامات ساماندهی حاشیه شهر برنامه ریزی و ساختار سیاسی شهر، شیوه ساماندهی حاشیه شهر و سیاست های ساماندهی حاشیه شهر است. نتیجه یافته ها نشان داد که کشور هندوستان و انگلستان در گام اول برای ساماندهی حاشیه شهر اگرچه راهکار تخریب را در پیش رو داشتند اما در گام دوم انگلستان با پیش گرفتن دیدگاه انتقادی سعی در بهسازی و بهبودی و مشارکت افراد در بهسازی حاشیه گام برمی دارد درحالی که هندوستان به این شیوه تخریب تا گام سوم تغییر رویکردی نداشته است از سوی دیگر هندوستان فقط اقدامات شهری- مکانی تاکید کرده است درحالی که انگلستان با درک و توجه به این موضوع که بسترهای چون فقر، بیکاری، وضعیت روستاییان، آموزش در این بستر نقش ایفا می کنند سیاست های کلان تری را چون کاهش فقر نسبی و ایجاد تنوع اقتصادی در بخش کشاورزی و تولید، تلاش برای کاهش پدیده بیکاری، در اختیار قرار دادن خانه به شرط تملک، افزایش میزان حداقل دستمزدها توسط دولت سرمایه گذاری در بخش های مراقبت های بهداشتی بهتر و آموزش وپرورش در پیش گرفته است.

ساماندهی حاشیه شهر, حاشیه نشینی, زاغه نشینی, کاهش فقر نسبی. انگلستان