بهرام امانی چاکلی - دانشیارگروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه زنجان
سیده لیلا تقوی سنگدهی - استادیار گروه تاریخ و نمدن ملل اسلامی دانشگاه زنجان

کتاب سیره ی ابن هشام تالیف ابو محمد عبد الملک بن هشام(متوفای ۲۱۸ق)از منابع مهم تاریخ اسلام است که با عنایت به تالیف آن در قرن دوم هجری قمری و با توجه به ذکر سلسله ی اسناد و روایات آن ،همواره مورد توجه محققان و اسلام شناسان قرار گرفته است. ابن هشام روایات گوناگونی از تعامل و رویارویی پیامبر(ص) با یهودیان مدینه آورده است.مطالعه این گزارشات و بررسی آنها با روش تحلیلی و توصیفی با هدف تبیین گفتمان پیامبر(ص) با سایر ادیان به ویژه دین یهود با توجه به وجود اساسی ترین مساله ی چالش برانگیز مسلمانان درعصر حاضر یعنی مساله فلسطین و یهودیان ساکن در آن، امری ضروری به نظر می رسد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که سیره رسول خدا(ص) با یهودیان مدینه درآغاز بر محور گفت و گو و مباحثات کلامی و تفسیری بر اساس قرآن کریم و تورات بوده و با عنایت به نتایج اندک این روش و با توجه به ایجاد زمینه های خشونت از سوی یهودیان نسبت به پیامبر(ص) و مسلمانان ، حاکمبت اسلامی از مرحله گفت و گو فراتر رفته و اقدام به تضغیف قدرت اقتصادی یهود و کوچاندن آن ها از مدینه می نماید و در موارد اندکی اقدام به حذف فیزیکی آن ها می نماید.

سیره پیامبر(ص)، یهود، مدینه، گفت و گوی ادیان.