عبدالرسول یعقوبی - جامعه المصطفی العالمیه؛ قم؛ استادیار

این نوشتار بدنبال پاسخگویی به این سوال است که متفکران غربی و بدنبال آنها روشنفکران ایرانی، تلاش کردهاند تا با ذکر دلایلی، میان» ؟ ادیان الهی وجود دارد تکثرگرایی ادیان با همزیستی اجتماعی رابطه مستقیم ایجاد کنند؛ به این معنا که وجود آن را موجب همگرایی و همزیستی میان ملت ها و اقوام و عدم آن را موجب ستیز و واگرایی های اجتماعی معرفی کنند .از دیدگاه این پژوهش نسبت میان معرفت شناسی ادیان با همزیستی نسبت ملازمه نیست .همه ادیان الهی، به انحصارگرایی دینی معتقدند واساسا ذات دین از تکثرگرایی دینی ابا دارد .با وجود این رد پلورالیسم دینی، به معنای رد همزیستی اجتماعی نیست .دین در همان حال که ذاتا از پلورالیسم دینی، پرهیز می کند، برخوردار از اصول ارزشی و هنجاری است که به شدت بر همزیستی تاکید می کند .بنابراین، برخلاف متفکران غربی و روشنفکران که تلاش می کنند ضرورتها و خاستگاه های اجتماعی را ابزاری برای دستیابی به پلورالیسم دینی قلمداد کنند، متفکران اسلامی با دلایل معرفتی، پلورالیسم ادیان را باطل اعلام کرده و در همان حال برای دستیابی به ضرورت اجتماعی همزیستی، استفاده از اصول و ارزش های دینی را توصیه کرده اند.

مبانی معرفت شناسی، همزیستی، انحصارگرایی معرفتی، پلورالیسم معرفتی، پلورالیسم،اجتماعی