شهریار سمنانی - Assistant Professor, Department of Internal Medicine, Faculty of Medicine, Golestan University of Medical Sciences. Gorgan, Iran
سیما بشارت - General Practitioner, Researcher, Golestan Research Center of Gastroenterology and Hepatology
نفیسه عبدالهی - General Practitioner, Researcher, Golestan Research Center of Gastroenterology and Hepatology
غلام رضا روشن دل - General Practitioner, Health Services
احمد دانش - General Practitioner, Health Services
احمد حسینی - General Practitioner, Health Services
دانیال روشن دل - Student of Medicine
محمدجواد کبیر - M.Sc. in Health Services Management

زمینه و هدف: روش ثبت سرطان مبتنی بر بیمارستان بر اطلاعات اخذ شده کلینیکی و پاراکلینیکی از مراکز درمانی و آزمایشگاهی تکیه دارد، این سیستم ممکن است محدودیتهایی در ثبت تمام موارد سرطانی بخصوص در کشورهای در حال توسعه داشته باشد. در این مطالعه امکان استفاده از اطلاعات مردم از وقوع سرطان در بستگان و نزدیکان آنها به عنوان منبع مکملی جهت ثبت سرطان ها در سیستم ثبت سرطان مبتنی بر جمعیت مورد بررسی قرار گیرد. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، طی سرشماری سالیانه روستایی در فروردین ماه ۱۳۸۳، میزان آگاهی مردم از وقوع سرطان در بستگان و نزدیکان آنها بررسی شد. در این بررسی از تمامی افراد ساکن در روستاهای استان، خواسته شد تا سابقه سرطان را در بستگان و اطرافیان نزدیک خود را در طی پنج سال اخیر ذکر کنند؛ سپس از آنهایی که سابقه سرطان در بستگان یا اطرافیان نزدیک خود داده بودند، خواسته شد عضو اصلی درگیر در فرد مبتلا را نام ببرند. در نهایت جهت بررسی صحت اطلاعات گردآوری شده، فهرستی از موارد سرطانهای گوارش فوقانی (مری و معده) که از اول فروردین ۱۳۸۱ تا ۲۹ اسفند ۱۳۸۲ در سیستم ثبت سرطان معاونت بهداشتی ثبت شده بودند، تهیه و با اطلاعات جمع آوری شده در سرشماری سالیانه روستایی مقایسه شد. جهت مقایسه صحت اطلاعات به دست آمده در این دو سال ۱۳۸۱) در مقابل (۱۳۸۲ از آزمون آماری Chi-Square در سطح معنی داری P≤۰.۰۵ استفاده شد. یافته ها: از ۱۳۷ مورد سرطان گوارشی فوقانی ساکن در روستاهای استان، فقط ۳۵ مورد (%۲۵.۵) توسط بستگان یا نزدیکان بیمار گزارش شد و از آن میان فقط در ۲۰ مورد (%۵۷.۱) محل تومور به درستی گزارش شده بود؛ اگر چه موارد صحیح بیشتری در سال ۱۳۸۱ در مقایسه با سال ۱۳۸۲ وجود داشت اما این اختلاف از نظر آماری معنی دار نبود. نتیجه گیری: براساس یافته های این تحقیق، به نظر می رسد کسب اطلاعات از بستگان یا اطرافیان بیمار منبع قابل اعتمادی برای جمع آوری اطلاعات و ثبت آنها در سیستم ثبت سرطان نمی باشد.

Population-based cancer registry, Hospital-based cancer registry, Cancer, Relatives, ثبت سرطان مبتنی بر جمعیت, ثبت سرطان مبتنی بر بیمارستان, خویشاوندان, سرطان