اکرم کوشکی - Student of Nutrition Sciences (Ph.D), Faculty of Nutrition, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
مهدی گل افروز - M.Sc. of Nursing, Instructor, Sabzevar University of Medical Sciences, Sabzevar, Iran

زمینه و هدف: یکی از مسایلی که بهداشت و سلامت عمومی را تهدید می کند، افزایش روزافزون شمار مبتلایان به دیابت در سراسر جهان می باشد که %۹۰ آنها را بیماران دیابتی نوع ۲ تشکیل می دهند. در بیشتر موارد با رعایت رژیم غذایی و کنترل وزن، می توان قند و لیپیدهای خون آنها را در حد طبیعی حفظ نمود. این مطالعه با هدف تعیین وضعیت دریافت مواد مغذی روی شاخصهای قند ، تری گلیسرید و کلسترول سرم بیماران دیابتی نوع ۲ انجام شد. روش تحقیق: این مطالعه توصیفی- تحلیلی در سال ۱۳۸۴ و بر روی ۷۷ بیمار دیابتی نوع ۲ که به روش تصادفی انتخاب شدند، انجام شد. ابتدا قد و وزن آنها اندازه گیری گردید؛ سپس مواد مغذی دریافتی هر فرد به روش یادآمد ۲۴ساعته خوراک برای سه روز متوالی و بسامد خوراک به دست آمد و دریافت مواد مغذی هر فرد با استفاده از برنامه Food Processor تعیین گردید. شاخصهای قند خون، تری گلیسرید و کلسترول سرم بعد از ۱۲ ساعت ناشتا اندازه گیری شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمونهای آمار توصیفی و ضریب همبستگی نسبی در سطح معنی داری P<۰.۰۵ مورد تحلیل آماری قرار گرفتند. یافته ها: میانگین سنی بیماران ۵۳.۷۹ ± ۱۴.۲۲ سال و میانگین شاخص توده بدنی (BMI) آنها، ۲۶.۹۹ ± ۵.۰۰ کیلوگرم بر متر مربع بود. غلظت قند خون، تری گلیسرید و کلسترول سرم آنها به ترتیب ۱۹۸.۰۱ ± ۸۱.۲۴ ، ۲۵۸.۴۵ ± ۱۴۶.۴۳ و ۲۴۱.۹۸ ± ۶۲.۴۵ میلی گرم در دسی لیتر بود. در بین ماکرو نوترینت ها، فیبر غذایی با قند خون و تری گلیسرید سرم، اسیدهای چرب MUFA (اسیدهای چرب غیر اشباع با یک باند دوگانه) با تری گلیسرید سرم و اسیدهای چرب PUFA (اسیدهای چرب غیراشباع با چند باند دوگانه) با قند خون و تری گلیسرید سرم ارتباط معنی داری نشان دادند. از بین میکرونوترینت ها، تنها ویتامین C ارتباط معنی داری با قند خون نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به تاثیر مهم مواد مغذی چون فیبر، اسیدهای چرب غیر اشباع و ویتامین های آنتی اکسیدان چون ویتامین C روی کنترل قند و لیپید خون، رژیم غذایی می تواند به عنوان اولین درمان یا درمان ضروری همراه با سایر روشهای درمانی برای کنترل قند و لیپید خون بیماران دیابتی نوع ۲ توصیه شود.

Diabetics, Blood sugar, Serum cholesterol, Serum triglyceride, Nutrient, دیابت, قند خون, کلسترول سرم, تری گلیسرید سرم, ماکرونوترینت و میکرونوترینت