Azar Zarrin - Associate Professor, Department of Geography, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
Abbas Ali Dadashi-Roudbari - Post-Doc Researcher, Department of Geography, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
Samira Hassani - M.Sc. Graduated, Department of Geography, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran

این پژوهش با هدف درستی سنجی و پیش بینی دهه­ای دمای ماهانه ایران با استفاده از برونداد پروژه پیش بینی اقلیمی دهه­ای (DCPP) که در پروژه مقایسه مدل­های جفت شده فاز ششم (CMIP۶) مشارکت داده شده است، انجام شد. به این منظور از دو گروه داده شامل دمای ۴۲ ایستگاه همدید و برونداد دو مدل BCC-CSM۲-MR و MPI-ESM۱-۲-HR با تفکیک افقی ۱۰۰ کیلومتر برای دوره گذشته نگر (۲۰۱۹-۱۹۸۰) و دوره پیش­بینی (۲۰۲۸-۲۰۲۱) استفاده شد. برای درستی سنجی مدل­ها از سنجه های آماری RMSE، MBE و PCC و نمودار تیلور استفاده شد. نتایج درستی سنجی نشان دهنده کارایی بهتر مدل MPI-ESM۱-۲-HR نسبت به مدل BCC-CSM۲-MR در ایران می­باشد. در مقابل مدل BCC-CSM۲-MR به خصوص در سواحل شمالی و جنوبی کشور با خطای قابل توجهی همراه بوده و صرفا در مناطق کوهستانی ایران عملکرد قابل قبولی را نشان داده است. نتایج بررسی دمای ماهانه دوره گذشته­نگر با استفاده از مدل MPI-ESM۱-۲-HR نشان داد که این مدل به خوبی الگوهای دمایی کشور را به تصویر می­کشد. پیش­بینی دمای ایران برای دوره ۲۰۲۸-۲۰۲۱ نشان داد که بی­هنجاری دما در دهه­ی­ آینده در تمامی ماه­های سال مثبت و به طور متوسط ۹/۰ درجه­سلسیوس افزایش می­یابد. آنچه در این میان بسیار حائز اهمیت است بی­هنجاری مثبت دمای ماه­های مارس، آوریل، ژوئن و ژوئیه در تمامی پهنه­های اقلیمی کشور است. بی­هنجاری مثبت در این ماه­ها بیش­از یک درجه سلسیوس بوده که یک تهدید جدی برای محیط زیست و منابع آب ایران در سال­های آینده به­شمار می­رود.

Decadal Prediction, Temperature anomaly, DCPP Project, Iran