Behrooz Abad - Ph.D. Student, Department of Geography, Faculty of Social Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
Broomand Salahi - Professor, Department of Geography, Faculty of Social Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
Koohzad Raispour - Assistant Professor, Department of Geography, Faculty of Humanities, University of Zanjan, Zanjan, Iran
Masood Moradi - Ph.D. Graduated, Department of Geography, Faculty of Social Sciences, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

دمای سطح زمین (LST) که حاصل اندرکنش جو سطح زمین است، به دلیل تاثیرپذیری از پوشش سطح زمین، رطوبت خاک، آلبیدو، زبری سطح و اندرکنش این عوامل با هواسپهر، به خوبی می­تواند تغییرات شرایط گرمایی سطح زمین را آشکار کند. در پژوهش حاضر از داده­های LST شب­هنگام سنجنده مودیس هر دو ماهواره ترا و آکوا (MOD۱۱C۳ & MYD۱۱C۳) که از وبگاه http://earthdata.nasa.gov دریافت شد، برای برآورد LST در حوضه آبریز جازموریان طی سال­های ۲۰۱۹-۲۰۰۳ استفاده شد. پس از فراهم سازی داده­ها با گام های زمانی ماهانه و مکانی ۵ کیلومتر، محاسبات برروی دو ماتریس ماهانه و فصلی انجام شد و به تهیه خروجی­های آماری- فضایی منطبق با هدف تحقیق، در محیط نرم افزارهای Excel، ENVI و GIS اقدام شد. نتایج نشان داد؛ LST شب­هنگام در حوضه آبریز جازموریان، طی دوره آماری مورد مطالعه حدود °C۱ افزایش یافته­است. این افزایش در دمای کمینه ­بیش از افزایش در دمای بیشینه (افزایش بیشتر دمای دوره سرد سال در مقایسه با دوره گرم سال) بوده­است. توزیع فضایی LST شب­هنگام نیز، بیانگر دامنه گسترده­ای از دماها از °C۱۰- تا°C  ۳۵+ است که بیشینه آن در مناطق پست و کم­ارتفاع مرکزی و جنوبی و کمینه آن در ارتفاعات شمالی حوضه برآورد شد. همچنین برآورد فضایی ناهنجاری LST شب­هنگام، ضمن تایید روند افزایشی LST، بیشترین/کمترین ناهنجاری­ مثبت LST را به ترتیب در بخش­های مرکزی و غربی/بخش­های شرقی و ارتفاعات شمالی حوضه نشان داده­است. به طور کلی مقادیر LST شب­هنگام، به طور محسوسی از سال ۲۰۰۸ به بعد و به­خصوص در ماه­های مربوط به دوره سرد سال روند افزایشی داشته­است. این شرایط می­تواند به عنوان نمایه­ای از تغییر اقلیم مورد توجه قرار گرفته و منجر به تغییر برخی از فراسنج­های محیطی از قبیل رطوبت نسبی، تبخیر و تعرق، رطوبت سطح خاک، ماندگاری برف، دمای نقطه شبنم و انرژی بازتابی شبانه شود.

Spatial Analysis, Land Surface Temperature (LST), MODIS Sensor, Temperature anomaly, Jazmourian drainage basin