Farahnaz Taghavi - استادیار، گروه فیزیک فضا، موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، تهران، ایران

دراین مطالعه سری های زمانی بی هنجاری دمای سطح زمین (LST، Land Surface Temperature) در محدوده فروسرخ گرمایی از تصاویر سنجنده مادیس (MODIS) برای پیش نشانگری زمین لرزه سراوان با بزرگای ۷/۵ درروز ۱۶ آوریل ۲۰۱۳ در استان سیستان وبلوچستان با بهره گیری از الگوریتم های پردازش تصویر پنجره مجزا (SWT، SplitWindow Technique) بنام ساب مائو (SobMao) مورد بررسی قرار گرفته است. در این الگوریتم با استفاده از معادله تابش و تعیین ضرایب گسیلمندی زمینی و عبوردهی جوی براساس باندهای فروسرخ نزدیک، مریی و گرمایی بی هنجاری در سری زمانی پارامتر LST محاسبه و بررسی شد. در این تحقیق تغییرات روزانه پارامتر LST در بازه زمانی دو هفته (از روز ۱۰۰ تا روز ۱۱۲ در سال ۲۰۱۳) یعنی یک هفته پیش از زمین لرزه سراوان و یک هفته پس از آن در منطقه براساس تصاویر مادیس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پردازش تصاویر بیانگر افزایش پارامتر LST یا بی هنجاری مثبت گرمایی گسترده در منطقه سراوان پیش از زلزله است، به طوری که در روز ۱۲ آوریل سال ۲۰۱۳ مصادف با چهار روز پیش از زمین لرزه بی هنجاری گرمایی به بیشینه مقدار خود رسیده است. نتایج بیانگر وجود بی هنجاری های مثبت گرمایی در وسعتی از ۵۰ تا ۵۰۰ کیلومتر طول در منطقه است، که به سرعت از لحاظ گسترش منطقه ای تغییر کرده است و به شدت دچار افت وخیز شده است، به طوری که بیشینه بی هنجاری گرمایی دمای سطح زمین چهار روز پیش از زمین لرزه ظاهر شده و یک روز پیش از زلزله ناپدید شده است. تغییرات LST در این زلزله، از یک الگوی تقریبا مشابه مطالعه سراف و همکاران (۲۰۰۷) که از حسگر رادیومتر پیشرفته با توان تفکیک بالا استفاده کرده است و نتایج مطالعه فروند (۲۰۰۴) پیروی می کند. با توجه به نتایج در زمین لرزه سراوان تعیین بی هنجاری پارامتر LST می توانست به عنوان پیش نشانگر زلزله مورد توجه قرار گیرد.

بی هنجاری گرمایی, پیش نشانگر, زمین لرزه سراوان, سنجنده مادیس