اصغر اکبری - Assistant Professor, Department of Physiotherapy, Faculty of ParaMedicine, Zahedan University of Medical Sciences. Zahedan, Iran
حسام مودی
راضیه قناد

زمینه و هدف: اختلال های پاسچرال نواحی کتف و شانه، زمینه را برای ایجاد دردهای مزمن فراهم می کند. خطر ایجاد پاسچرهای غیرطبیعی در دانش آموزان دبستانی که در حال رشد هستند، به دلیل وضعیتهای نادرست شایع می باشد. برای تدوین سیاستهای مناسب جهت پیشگیری از این اختلال ها، داشتن اطلاعات دقیق در مورد این وضعیتها ضروری است. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع انواع اختلال های پاسچرال شانه در دانش آموزان ۱۰-۱۲ ساله دبستانی شهر زاهدان انجام شد.   روش تحقیق: در این مطالعه توصیفی- مقطعی که در سال ۱۳۸۴ و در شهر زاهدان انجام شد، ۱۵۳ دانش آموز دبستانی با دامنه سنی ۱۰-۱۲ سال از طریق نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. جهت اندازه گیری تراز شانه ها از صفحه شطرنجی با خانه های یک سانتیمتری و در مورد جلو آمدن شانه ها نیز از صفحه شطرنجی که وسط آن خط قرمزی رسم شده بود، استفاده گردید. برای بررسی تقارن کتف، فاصله زاویه تحتانی آن تا هفتمین مهره پشتی با استفاده از تست کیبلر در زوایای صفر، ۴۵ و ۹۰ درجه ابداکسیون بازو اندازه گیری شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آزمونهای آماری توصیفی، c ۲ و نیز آزمون دقیق فیشر در سطح معنی داری ۰۵/۰ P≤ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.   یافته ها: سطح شانه غالب (۷/۸۹%) دانش آموزان راست دست بالاتر از شانه غیرغالب بود. در شانه غالب دانش آموزان راست دست، اختلال تقارن کتف در وضعیتهای صفر (۴۲/۰= P ) و ابداکسیون ۹۰ درجه (۳/۰= P ) بازو وجود نداشت. ۲/۵۶% دانش آموزان، شانه گرد داشتند. در ۶/۶۱% کودکان ۱۰ ساله، شانه ها نسبت به وضعیت طبیعی جلوتر قرار داشتند (۰۰۲/۰= P ). رابطه ای بین فعالیت نوشتاری در منزل (۹۲/۰= P ) و مدرسه (۸۱/۰= P ) با جلوآمدن شانه مشاهده نشد.   نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که قرار گرفتن طولانی مدت دانش آموزان دبستانی در وضعیتهای غیرطبیعی به دلیل انعطاف پذیری سیستم اسکلتی- عضلانی، منجر به جلو آمدن شانه ها می شود؛ همچنین نتایج این مطالعه آموزش وضعیتهای صحیح برای حمل کیف و وضعیت صحیح نوشتاری برای جلوگیری از اختلال های پاسچرال شانه را تایید می کنند.

Shoulder, Postural impairment, Primary school students, Scapular symmetry, شانه, اختلال پاسچر, دانش آموزان دبستانی, تقارن کتف