حلیمه عجم - Department of Biology, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran
مریم طهرانی پور - Department of Biology, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran
فرحناز مولوی - Department of Biology, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran

زمینه و هدف: استامینوفن یک داروی متداول ضد درد و ضد تب است که در دوزهای بالا منجر به نکروز کبدی و کلیوی در انسان و حیوان می گردد. گیاهPhlomis cancellata ، از خانواده نعناییان، دارای خواص آنتی اکسیدانی است. در تحقیق حاضر، اثر محافظت کبدی عصاره هیدروالکلی Phlomis cancellata در مسمومیت کبدی ناشی از استامینوفن در رت بررسی شده است. روش تحقیق: در این مطالعه ۳۶ رت نر، در ۶ گروه ۶ تایی شامل: گروه کنترل، گروه کنترل منفی، گروه کنترل مثبت (دریافت کننده سیلیمارین با دوز mg/kg ۲۰۰). به تمام گروه ها به جز کنترل، استامینوفن با دوز ۴۰۰  میلی گرم برکیلوگرم وزن بدن داده شدو گروه های درمان ۱، ۲ و ۳ به ترتیب (دوز های mg/kg ۲۰۰، ۵۰۰ و ۱۰۰۰) از عصاره هیدروالکلی Phlomis cancellata را دریافت کردند. پس از ۲۴ ساعت، تمام رت ها بی هوش شده و از قلب جهت ارزیابی آلبومین و بیلی روبین و آنزیم های کبدی (ALP، AST و ALT) خون گیری شد. بخشی از کبد جهت مطالعات بافتی نمونه برداری شد. نتایج با استفاده از نرم افزار Minitab نسخه۱۶ آنالیز شدند. داده ها با آزمون ANOVA one- way و آزمون تعقیبی توکی با یکدیگر مقایسه شدند. یافته ها: بر اساس نتایج، در گروه های درمان و کنترل مثبت میزان آنزیم های کبدی نسبت به گروه کنترل منفی کاهش معنی داری داشته است  (۰/۰۰۱>P).  از نظر هیستوپاتولوژیک نیز، نکروز و ارتشاح لنفوسیتی در گروه های دریافت کننده عصاره  Phlomis cancellata و گروه سیلیمارین کاهش یافته بود. نتیجه گیری: عصاره هیدروالکلی Phlomis cancellata در بهبود مسمومیت حاد کبدی ناشی از استامینوفن نقش محافظتی دارد.

Acetaminophen, Antioxidant, Hepatotoxicity, Phlomis cancellata, استامینوفن, آنتی اکسیدان, مسمومیت کبدی, Phlomis cancellata