راضیه رضایی - Department of Physical Education and Sport Sciences, Faculty of Literature and Human Sciences, Lorestan University, Khorramabad, Iran
حمید محبی - Department of Exercise Physiology, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
فرهاد رحمانی نیا - Department of Exercise Physiology, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
ارسلان دمیرچی - Department of Exercise Physiology, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
محمد فتحی - Department of Physical Education and Sport Sciences, Faculty of Literature and Human Sciences, Lorestan University, Khorramabad, Iran

زمینه و هدف: تاثیر مفید فعالیت بدنی بر برخی عوامل خطرزا موجب بهبود و ارتقاء شاخص های متابولیک و فیزیولوژیک افراد شده و شرایطی مانند یائسگی سلامتی زنان را بیشتر در معرض خطر قرار می دهد؛ بنابراین هدف از تحقیق حاضر، بررسی تاثیر فعالیت بدنی بر شاخص های متابولیک و آنتروپومتریک در زنان یائسه و غیر یائسه است. روش تحقیق: در این مطالعه نیمه تجربی ۷۷ زن یائسه و غیر یائسه در ۴ گروه شامل یائسه [فعال (n=۱۸)، غیرفعال (n=۱۷) و غیریائسه (فعال (n=۲۳)، غیرفعال (n=۱۹)] شهرستان رشت که در سالن های ورزشی شهر رشت به مدت سه جلسه در هفته و هر جلسه یک و نیم ساعت حداقل برای ۶ ماه فعالیت ورزشی منظم داشتند. آزمودنی ها براساس یائسگی (یک سال کامل آمنوره باشند) و غیر یائسگی (براساس گزارش خود افراد)، فعال و غیرفعال (بر اساس پرسش نامه بوچارد) به صورت هدفدار و غیرتصادفی گروه بندی شدند؛ سپس پرسش نامه ثبت سه روزه فعالیت بدنی بوچارد برای ارزیابی هزینه انرژی تام و تعیین سطح فعالیت بدنی تکمیل، شاخص توده بدن (BMI)، دور کمر به لگن (WHR)، ضخامت چربی زیر پوستی برای ارزیابی درصد چربی بدن اندازه گیری شد، عوامل خطرزای قلبی عروقی شامل فشار خون سیستولی (SBP)، فشار خون دیاستولی (DBP)، اندازه گیری و نمونه خون به میزان ۵ میلی لیتر از همه ی آزمودنی ها برای اندازه گیری کلسترول تام (TC)، تری گلیسیرید (TG)، لیپوپروتئین کم چگال (LDL-C)، لیپوپروتئین پر چگال (HDL-C) و نسبت کلسترول به لیپوپروتئین پرچگال (TC/HDL-C) پس از ۱۲ ساعت ناشتا گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش آماری تجزیه و تحلیل واریانس (ANOVA) و آزمون تعقیبی توکی با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ۲۰استفاده شد. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که بین زنان یائسه (فعال و غیرفعال) در شاخص های WHR، SBP، DBP، شاخص توده بدن، درصد چربی بدن تفاوت معنی داری وجود ندارد (۰/۰۵>P) این موضوع همچنین در زنان غیر یائسه (فعال و غیرفعال) دیده شد. در صورتی که بین زنان یائسه غیرفعال و زنان یائسه فعال در شاخص هایTC ،TG ، LDL-C،HDL-C  وTC/HDL-C  تفاوت معنی داری (۰/۰۱>P) مشاهده شد. این نتایج در بین زنان غیر یائسه غیرفعال و غیر یائسه فعال نیز دیده شد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد هرچند فعالیت بدنی نتوانست وزن، BMI و درصد چربی بدن زنان یائسه و غیریائسه را به طور معنی داری تغییر دهد؛ اما توانست نیمرخ لیپیدهای خون را تغییر دهد.

Menopausal, Physical Activity, Physiological and Metabolic Indices, یائسگی, فعالیت بدنی, شاخص های فیزیولوژیکی-متابولیکی