نیما رضاعلیزاده - Department of Nursing, School of Nursing and Midwifery, Birjand University of Medical Science, Birjand, Iran
آناهیتا آرین - Department of Internal Medicine, Vali-e-Asre Hospital, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
کبری ناصری - Department of Pharmacology, Faculty of Pharmacy, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
فاطمه سلمانی - Department of Epidemiology and Biostatistics, Faculty of Health, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
احمد نصیری فورگ - Department of Nursing, School of Nursing and Midwifery, Birjand University of Medical Science, Birjand, Iran

زمینه و هدف: خشکی پوست یکی از شایع­ترین عوارض پوستی مرتبط با نارسایی مزمن کلیه در بیماران همودیالیزی می­باشد. ژل آلوئه­ورا و روغن بنفشه از طریق مکانیسم­های خاصی می­توانند در بهبود علایم خشکی موثر باشند؛ بنابراین این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر موضعی آلوئه­ورا و بنفشه با هیدروکسی­زین بر خشکی پوست بیماران همودیالیزی انجام شد. روش تحقیق: در این مطالعه کارآزمایی مداخله­ای متقاطع تصادفی شده تعداد ۳۶ نفر مطابق معیارهای ورود و به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به روش تصادفی ساده در سه گروه ۱۲ نفره A، B و C قرار گرفتند. مطالعه شامل سه دوره مداخله دو هفته­ای و دو دوره پاکسازی یک هفته­ای بود. با انجام یک تخصیص تصادفی هر سه گروه به صورت کراس در هر دوره یکی از مداخلات شامل ژل آلوئه­ورا، روغن بنفشه و قرص هیدروکسی­زین را دریافت کردند. جمع­آوری داده­ها با استفاده از ابزار VAS قبل و بعد از مداخلات توسط کمک پژوهشگر صورت گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از نرم افزار آماری SPSS نسخه ۱۶ و همچنین برای تحلیل اثرات متقاطع شامل اثر دوره و اثر انتقالی از نرم افزار SAS نسخه ۲/۹ استفاده گردید. سطح معنی داری تمام آزمون­ها ۰۵/۰P< در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد در دوره اول و سوم در هر سه روش درمانی میانگین نمره شدت خشکی قبل و بعد از مداخله کاهش آماری معنی­داری داشته است (۰۵/۰P<)؛ اما این کاهش در دوره دوم در هیچ یک از روش­ها معنی­دار نبوده است (۰۵/۰P>)؛ همچنین اثر هر سه روش درمانی بر روی شدت خشکی بیماران بعد از مداخله با یکدیگر اختلاف آماری معنی­داری نداشت (۰۵/۰P>). نتیجه گیری: هر سه روش درمانی به یک اندازه می­توانند سبب بهبود علایم خشکی پوست اورمیک در بیماران دیالیزی گردند؛ هر چند جهت تایید نتایج این مطالعه پژوهش­های بیشتری باید صورت گیرد.

Aloe vera, Chronic renal failure, Dry skin, Renal hemodialysis, Viola odorata oil, آلوئه ورا, نارسایی مزمن کلیه, خشکی پوست, همودیالیز, روغن بنفشه