عطیه منصوری - Associate Professor, Department of Gynecology, Faculty of Medicine, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
شکوفه حسینی
سلمه دادگر

زمینه و هدف: رشد فزاینده جمعیت به حق بزرگترین تهدید برای سلامت آینده محیط زیست و اقتصاد است. کاهش نرخ باروری شاخص حیاتی در حرکت به سوی خانواده های کوچکتر و تثبیت جمعیت و رفاه به شمار می آید. مطالعه حاضر با هدف تعیین فراوانی حاملگی ناخواسته و عوامل مرتبط با آن انجام شد.   روش تحقیق: این مطالعه توصیفی- تحلیلی در مادران باردار مراجعه کننده به زایشگاههای شهر مشهد در سال ۱۳۸۳ انجام شد. تعداد ۴۰۰ خانم حامله که جهت زایمان به بیمارستانهای شهر مشهد مراجعه کرده بودند، به روش خوشه ای انتخاب شدند؛ مشخصات فردی رفتار باروری و عملکرد پیشگیری از طریق پرسشنامه جمع آوری شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های کای دو و تی در سطح معنی داری ۰۵/۰ >P مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.   یافته ها: از مجموع مادران مورد بررسی، ۲۵۷ نفر (۷/۶۴%) حاملگی خود را خواسته و ۱۴۳ نفر (۸/۳۵%) ناخواسته ذکر کردند. در حاملگی های ناخواسته، میانگین سن ازدواج و سن اولین حاملگی کمتر و میانگین تعداد فرزندان و سن مادر، بیشتر از مادران با حاملگی خواسته بود (۰۰۱/۰ >P ). در حاملگی های ناخواسته، تنوع روشهای پیشگیری بیشتر بود. نوع روش پیشگیری و همکاری همسر در امر تنظیم خانواده در دو گروه با هم تفاوت معنی داری داشتند (۰۰۱/۰ >P ). روش نزدیکی منقطع، شایعترین روش پیشگیری در حاملگی های ناخواسته بود. بیشتر از یک چهارم مادران در حاملگی های ناخواسته از روشهای پیشگیری اضطراری بی اطلاع بودند.   نتیجه گیری: کاهش بروز حاملگی های ناخواسته، نیازمند ارتقای اطلاع رسانی عمومی، بهبود کیفیت خدمات تنظیم خانواده و توجه کارکنان پزشکی بهداشتی به مشاوره در مورد نحوه استفاده از روشهای جلوگیری و عوارض حاملگی ناخواسته و افزایش مشارکت مردان در جلوگیری از حاملگی است.

Unexpected pregnancy, Fertility behaviors, Contraceptive Methods, Family planning, Risk Factors, حاملگی ناخواسته, رفتار باروری, روشهای پیشگیری از بارداری, تنظیم خانواده, عوامل خطرساز