آزیتا فشارکی نیا - Associate Professor, Department of Pediatric, Faculty of Medicine, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
غلامرضا شریف زاده
حبیبه حبیبی مود

زمینه و هدف: رشد و تکامل مطلوب شیرخواران مستلزم تغذیه صحیح و عادات غذایی مناسب است. عدم آگاهی مادران نسبت به تغذیه شیرخواران و رفتارهای نامناسب آنها در این خصوص، از مهمترین علل سوءتغذیه شیرخواران است. این مطالعه با هدف تعیین الگوی تغذیه تکمیلی شیرخواران یک ساله و بررسی سطح آگاهی مادران در مورد این الگو و عوامل مرتبط با آن انجام شد.   روش تحقیق: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی و مقطعی که در سال ۱۳۸۵ انجام شد، اطلاعات از طریق مصاحبه با ۲۶۰ نفر از مادرانی که جهت تزریق واکسن سهگانه یک سالگی شیرخوار خود به مراکز بهداشتی، درمانی شهر بیرجند مراجعه کرده بودند، جمعآوری شد. داده ها با استفاده از نرمافزار SPSS و آزمونهای آماری تی، کایدو و ANOVA در سطح معنی داری ۰۵/۰>P مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.   یافته ها: میانگین سن شروع غذای کمکی در شیرخواران در این مطالعه ۰۳/۱±۵۵/۵ ماه بود که با سطح تحصیلات و سن مادر ارتباط معنی داری داشت (۰۵/۰>P). ارتباط معنی داری بین سن شروع تغذیه تکمیلی و شغل والدین، سن و تحصیلات پدر، درآمد خانوار، جنس کودک و رتبه تولد مشاهده نگردید. الگوی غالب شروع تغذیه تکمیلی با لعاب برنج، فرنی و حریره بادام بود. ارتباط معنی داری در نوع ماده غذایی مورد استفاده به عنوان غذای کمکی و متغیرهای مورد مطالعه مشاهده نگردید. سطح آگاهی مادران در مورد الگوی تغذیه تکمیلی شیرخواران در ۱/۸% موارد ضعیف، در ۴/۶۵% متوسط و در ۵/۲۶%، خوب بود. بین سطح آگاهی مادران با سطح تحصیلات، شغل و سن مادر ارتباط معنی داری مشاهده گردید (۰۵/۰>P). نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که متاسفانه مادران از اهمیت تغذیه تکمیلی شیرخواران و چگونگی انجام صحیح آن اطلاع کافی ندارند. به نظر میرسد یکی از دلایل مهم پایین بودن سطح آگاهی، عدم ارائه آموزش مناسب به مادران باشد.

Pattern of complimentary food, Infant, Mothers’ knowledge, الگوی تغذیه تکمیلی, شیرخوار, آگاهی مادران