سید محمد علی طباطبایی - Assistant Professor of Periodontics, Faculty of dentistry, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
حانیه کاظمی - Undergraduate student of Dentistry, Faculty of dentistry, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
مریم جاویدی - Associate Professor of Endodontics, Dental Material Research Center, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
مینا زارعی - Assistant Professor of Endodontics, Dental Material Research Center, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
سید حسین حسینی زارچ - Assistant Professor, Department of Oral Radiology, faculty of dentistry, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
محجوبه گلدانی مقدم - Assistant Professor of orthodontics, faculty of dentistry, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran.

زمینه و هدف: به دلیل اینکه تحلیل خارجی ریشه به صورت کلینیکی قابل تشخیص نیست، بنابراین تشخیص ضایعه بیشتر بر اساس تصاویر رادیوگرافی صورت می گیرد. هدف از این مطالعه، مقایسه کارآیی تشخیصی رادیوگرافی های معمولی، دیجیتال و CBCT (Cone beam computed tomography) در تشخیص تحلیل های خارجی ریشه بود. روش تحقیق: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، پس از بررسی بالینی و رادیوگرافی، ۲۰دندان پرمولر تک ریشه انسانی بدون کلسیفیکاسیون و تحلیل انتخاب شدند. ضایعات تحلیل خارجی با فرز روند توربین ۰۸ و حفراتی با قطر ۰/۸ میلی متر در یک سوم سرویکال، میانی و اپیکال دیواره باکال ایجاد و رادیوگرافی معمولی، دیجیتال و CBCT تهیه شد. تصاویر تهیه شده، توسط ۳نفر از اساتید دانشکده دندانپزشکی مشهد مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (ویرایش ۱۸) و با کمک آزمون Chi Square مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. سطح معنی داری ۰/۰۵ در نظر گرفته شد. یافته ها: توانایی تشخیص تحلیل خارجی به کمک CBCT به طور معنی داری بیشتر از دو روش رادیوگرافی معمولی و دیجیتال بود (۰/۰۰۰P=)؛ اما تفاوت قابل توجهی بین رادیوگرافی معمولی و دیجیتال در این خصوص وجود نداشت. همچنین تحلیل خارجی در ناحیه کرونال، میانی و اپیکال به ترتیب: ۷۸/۷ درصد، ۶۲/۳ درصد و ۳۵/۵ درصد تشخیص داده شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه حاضر، به نظر می رسد که CBCT در تشخیص تحلیل خارجی ریشه، در مناطقی از فک که سوپرایمپوزیشن وجود دارد و همچنین در یک سوم اپیکالی، تکنیک قابل اعتمادتری می باشد.

External root resorption, conventional radiography, digital radiography, CBCT, تحلیل خارجی ریشه, رادیوگرافی معمولی, رادیوگرافی دیجیتال, CBCT