محمداسماعیل افضل پور - Department of Faculty of Physical Education, University of Birjand, Birjand, Iran
محبوبه افضل پور - Darmian, Iran
اصغر زربان - Department of Biochemistry, Faculty of Medicine, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran

زمینه و هدف: اهدای خون سبب ایجاد تغییراتی در شرایط فیزیولوژی و جسمانی می شود. این تحقیق با هدف ارزیابی تاثیر اهدای خون بر عملکرد ورزشی و شاخص های خونی زنان فعال و غیرفعال از نظر بدنی انجام شد.   روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، ۱۴ زن فعال با بیش از شش ماه تمرین بدنی و ۱۶ زن غیرفعال در دامنه سنی ۲۰ تا ۳۰ سال، به طور داوطلبانه شرکت کردند. ۲۴ ساعت قبل، ۲ روز و ۴ هفته بعد از اهدای خون، سطح هموگلوبین، هماتوکریت، آهن سرم و شاخص های عملکرد ورزشی (حداکثر اکسیژن مصرفی و توان بی هوازی) اندازهگیری شد. داده ها با استفاده از نرمافزار SPSS ویرایش ۱۶ در سطح معنی داری ۰۵/۰>P تجزیه و تحلیل شدند.   یافتهها: هماتوکریت و هموگلوبین سرم، در هر دو گروه، ۲ روز بعد نسبت به روز قبل و ۴ هفته بعد نسبت به روز قبل از اهدا خون کاهشی معنی دار (۰۰۱/۰>P) و ۴ هفته بعد نسبت به ۲ روز بعد از اهدای خون افزایشی معنی دار (۰۰۱/۰>P) داشت. میزان حداکثر اکسیژن مصرفی، فقط در زنان غیرفعال، ۴ هفته بعد در مقایسه با روز قبل و ۲ روز بعد از اهدای خون افزایش معنیداری داشت (۰۰۱/۰>P برای هر دو). اوج توان بی هوازی فقط در زنان فعال، ۴ هفته بعد نسبت به روز قبل از اهدای خون (۰۳/۰=P) به صورت معنیداری افزایش یافت.   نتیجهگیری: هرچند عوامل جبرانی برای هماتوکریت و هموگلوبین در اهداکنندگان فعال و غیرفعال مشابه می باشد، اما در مورد حداکثر اکسیژن مصرفی و اوج توان بی هوازی متفاوت است و مستقل از سطح هموگلوبین و هماتوکریت خون، پاسخ می دهد.

Blood donation, Physical exercise, Hematologic parameters, اهدای خون, فعالیت بدنی, شاخص های خونی