جواد حیدری - Department of Biochemistry, Faculty of Medicine, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
مهوش جعفری - Chemical Injuries Research Center, Department of Biochemistry, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
سعید خزایی - Department of Biochemistry, Faculty of Medicine, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

زمینه و هدف: حشره کش های ارگانوفسفره نظیر دیازینون می توانند سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی بدن را مختل کنند. آنتی اکسیدان ها از استرس اکسیداتیو سلول ها محافظت می کنند. در این مطالعه، خواص آنتی اکسیدانی N-استیل سیستئین (NAC) و ویتامین های E و C در کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از دیازینون در بافت طحال موش صحرایی مقایسه شد. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، تعداد ۴۸ موش صحرایی نر نژاد ویستار به طور تصادفی به ۸ گروه مساوی شامل گروه های: کنترل، دریافت کننده دیازینون (mg/kg ۱۰۰)، دریافت کننده NAC (mg/kg ۱۶۰)، دریافت کننده ویتامین E (mg/kg ۱۵۰)، دریافت کننده ویتامین C (mg/kg ۲۰۰)، دریافت کننده دیازینون با NAC، دریافت کننده دیازینون با ویتامین E و دریافت کننده دیازینون با ویتامین C تقسیم شدند. ۲۴ ساعت بعد از تزریق داخل صفاقی، حیوانات بیهوش و بافت های طحال آنها جدا شدند. بعد از هموژنه کردن بافت ها، آنزیم های سوپراکسیددیسموتاز (SOD)، کاتالاز (CAT)، گلوتاتیون S- ترانسفراز (GST) و لاکتات دهیدروژناز و غلظت های گلوتاتیون (GSH) و مالون دی آلدئید از طریق روش های بیوشیمیایی تعیین شدند. یافته ها: دیازینون سبب افزایش فعالیت SOD و GST و کاهش فعالیت آنزیم CAT و غلظت GSH در طحال گردید (۰۱/۰P<). تجویز آنتی اکسیدان های NAC و یا ویتامین E، سبب بهبود SOD و GAT گردید. نتیجه گیری: دیازینون باعث القای استرس اکسیداتیو در طحال می شود. NAC از طریق افزایش سنتز گلوتاتیون و ویتامین های E و C از طریق پاکسازی رادیکال های آزاد، باعث کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از دیازینون می شود. مقایسه اثرات این آنتی اکسیدان ها بر روی غلظت گلوتاتیون و فعالیت GST نشان می دهد که خاصیت آنتی اکسیدانی NAC بیشتر از ویتامین های E و C است.

Diazinon, N-acetyl cysteine, Vitamins E and C, Oxidative stress, Rat spleen, دیازینون, N– استیل سیستئین, ویتامین های E و C, استرس اکسیداتیو, طحال