صدیقه حنانی - Department of Operating Room, Faculty of Allied Medicine, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
نسترن دژگام - Department of Operating Room, Faculty of Allied Medicine, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
نازنین صراف شهری - Department of Operating Room, Faculty of Allied Medicine, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran.

مقدمه: ویروس کرونا می تواند قسم تهای مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهد. به طوری که قسم تهای مختلف سیستم عصبی از جمله بافت مغز و مایع مغزی نخاعی در جریان این بیماری درگیر شده و تظاهرات عصبی مختلفی ظاهر می شود. هدف از این مطالعه مروری، بررسی اثرات ویروس کرونا بر سیستم عصبی است. مواد و روش ها: در این مطالعه از پایگاه های اطلاعاتی PubMed، Scopus، Google scholar، SID و Magiran جهت جستجوی کلمات کلیدی سیستم عصبی، کروناویروس، کووید-۱۹ و معادل انگلیسی آنها شامل nervous system، coronavirus و covid-۱۹ در فاصله زمانی ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ استفاده شد. تعداد ۱۳۵ مقاله استخراج گردید و نهایتا ۱۹ مقاله وارد مطالعه شد. یافته ها: یافته ها بیانگر این مطلب است که ویروس کرونا با حمله به سیستم عصبی انسان می تواند باعث ایجاد طیفی از تغییرات و عوارض عصبی از جمله اختلال در هوشیاری، اضطراب، افسردگی، حوادث حاد عروق مغزی، سکته مغزی و انسفالیت ویروسی شود. اختلالات چشایی و بویایی و آنوسمی (به دلیل آسیب اپیتلیال بویایی توسط ویروس مربوطه) از شایع ترین علائم عصبی ناگهانی کووید-۱۹ است که مربوط به درگیری سیستم عصبی محیطی است. همچنین گزارش هایی مبنی بر ارتباط احتمالی بین کروناویروس ها و  MS وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: از داده های موجود می توان نتیجه گرفت که طیف وسیعی از عوارض عصبی گزارش شده در ارتباط با کووید-۱۹ ناشی از اثرات مستقیم ویروس بر روی سیستم عصبی است، اما این اثرات هنوز به طور کامل مشخص نشده است و نیاز به تحقیقات گسترده تری وجود دارد. همچنین برای شناسایی هر چه بهتر این ویروس باید برای رفع چالش ها تدابیری اتخاذ شود تا علائم آسیب شناسی عصبی زودتر تشخیص داده شده و قبل از آسیب جبران ناپذیر مداخله درمانی انجام شود.

Nervous System, Coronavirus, Covid-۱۹, سیستم عصبی, کروناویروس, کووید-۱۹