کیانا منصوری جمشیدی - کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام

با توجه به اصل حاکمیت اراده و نسبی بودن قرارداد ها، قرارداد های منعقد گردیده، تنها میان افراد دخیل در قرارداد تاثیرگذار بوده و بر اشخاص خارج از آن تاثیری ندارد. اما با توجه به نیاز های جمعی و لزوم انطباق مواد قانونی با مسائل روز جامعه، قانون گذار در ماده ۱۹۶ ق.م نهاد تعهد به نفع ثالث را بعنوان استثنایی بر اصل مذکور بیان داشته که مطابق آن، افراد می توانند در ضمن قراردادی که برای خود منعقد می سازند، تعهدی را به سود ثالث بوجود آورند. پس از انعقاد قرارداد، طرفین آن می توانند با توجه به اصل آزادی اراده و اختیاری که قانون گذار به آن ها اعطا نموده، قرارداد مذکور را فسخ نمایند یا قرارداد به یکی از جهات قانونی منفسخ شود.در صورتی که تعهد به نفع ثالث بعنوان عوض اصلی قرارداد، قرار گیرد،اختیارات شخص ثالث محدود به درخواست عمل به تعهد از جانب متعهد می باشد و تنها حق دارد الزام به انجام تعهد را خواستار شود چرا که اراده او در تشکیل عقد دخالت نداشته و حق فسخ آن را ندارد اما مشروط له می تواند در راستای کمک به او اجبار متعهد به ایفای تعهد را خواستار شود؛ در صورتی که تعهد به نفع ثالث به عنوان عوض اصلی قرارداد باشد، مشروط له می تواند در صورت عدم ایفای تعهد از جانب متعهد، عقد را فسخ کند.

فسخ، انحلال، تعهد به نفع ثالث، نسبی بودن قرارداد