روجا روح بخش - گروه مهندسی صنایع و مکانیک، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.
اسماعیل مهدی زاده - گروه مهندسی صنایع و مکانیک، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.
محمد امین ادیبی - گروه مهندسی صنایع و مکانیک، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران.

هدف: جریان کالا یک تکنیک موثر برای افزایش کارایی تولید در یک سیستم تولیدی، با تبدیل یک کار به چندین قسمت کوچک تر می­ باشد که در سال ­های اخیر توجه های زیادی را به خود جلب کرده است؛ اما همواره از مفروضات مهمی که در محیط واقعی زمان بندی وجود دارد چشم پوشی شده است. هدف از انجام این مقاله ارایه یک مدل ریاضی چندهدفه برای حل مساله زمان بندی جریان کارگاهی مختلط با جریان کالا و درنظر گرفتن زمان آماده سازی وابسته به توالی و زمان حمل و نقل می باشد.روش شناسی پژوهش: در ابتدا برای حل مساله یک مدل برنامه ریزی ریاضی چندهدفه ارایه و آن گاه برای بررسی کارایی مدل ارایه شده، مدل به صورت وزنی به تک هدفه تبدیل شده و مثال هایی در ابعاد کوچک طراحی و با استفاده از سالور Cplex نرم افزار GAMS حل می شود. سپس با الهام از مطالعات پیشین برای حل مساله در ابعاد بزرگ، از الگوریتم های فرا ابتکاری مبتنی بر الگوریتم ژنتیک چندهدفه بهره گرفته می شود. برای بررسی کارایی الگوریتم ها، نتایج حاصل از سالور Cplex نرم افزار GAMS با خروجی حاصل از الگوریتم های فرا ابتکاری در حالت تک هدفه مقایسه می شود.یافته ها: برای اعتبارسنجی مدل پیشنهادی نمونه مساله ای در ابعاد کوچک آورده شده است که با استفاده از سالور Cplex نرم افزار GAMS حل شده است و برای اعتبارسنجی الگوریتم های فرا ابتکاری مثال هایی در ابعاد کوچک حل و با جواب های حاصل از سالور Cplex نرم افزار GAMS مقایسه شده است. مقایسه نشان می دهد که الگوریتم های فرا ابتکاری از کارایی مناسبی برخوردار هستند. سپس برای حل مدل در ابعاد بزرگ تر از دو الگوریتم پیشنهادی استفاده شده است. برای این منظور، ۳۰ نمونه مساله به صورت تصادفی تولید شده و از شش شاخص برای مقایسه الگوریتم ها استفاده شده است. بعد از انجام آزمایش ها و مقایسه­ الگوریتم ها با یکدیگر، نتایج به دست آمده، کارایی بیش تر الگوریتم ژنتیک رتبه بندی نا مغلوب ها را نسبت به الگوریتم NSGA-II در حداقل سه شاخص نشان می دهد.اصالت/ارزش افزوده علمی: در این مقاله محدودیت­ های زمان آماده سازی وابسته به توالی و زمان حمل و نقل بین ایستگاه های متوالی برای مساله زمان بندی جریان کارگاهی مختلط با جریان کالا به منظور حل یک مدل ریاضی با هدف کمینه سازی ماکزیمم زمان تکمیل و مجموع تاخیر کار ها درنظر گرفته شده که فرض شده است زمان حمل­ ونقل مستقل از کار ها است و تنها یک وسیله نقلیه بین هر دو ایستگاه متوالی وجود دارد. جهت حل مدل در ابعاد بزرگ و با توجه به NP-hard بودن مساله از الگوریتم ­های NSGA-II و NRGA استفاده شد.

زمان بندی, جریان کارگاهی مختلط, جریان کالا, زمان حمل و نقل, زمان آماده سازی