سکینه شفیعا - Assistant Professor, Immunogenetic Research Center, Department of Physiology, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
گوهر قهرمانی - Medical Student, Student Research Committee, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
مسلم محمدی - Associate Professor, Department of Physiology, Molecular and Cell Biology Research Center, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
سعید کارگرسلیمان آباد - Medical Student, Student Research Committee, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

سابقه و هدف: بیماری استرس پس از تروما، بیماری روان پریشی است که در صورت مواجهه با انواع مختلف استرسورها رخ می دهد. کارایی روش های دارویی و روان درمانی حتی در همراهی با یکدیگر نیز هم چنان پایین است و بدین جهت درمان های مکمل مورد بررسی می باشد. بهبود نسبی علائم بیماری با استفاده از داروهای مهارکننده انتخابی برداشت سروتونین (SSRIs) مشاهده شده است، اثر ورزش نیز در بهبود سلامتی جسمی و روحی مشخص شده است، اما شدت ورزشی مناسب هم چنان مورد سوال می باشد. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی اثر ورزش شدید و داروی فلوکستین و اثر توام آن ها بر آسیب های رفتاری و سلولی مولکولی ناشی از یک مدل استاندارد سندرم استرس پس از سانحه(PTSD) می باشد. مواد و روش ها: از مدل استرس طولانی مدت تک واحدی به عنوان یک مدل برای القاء PTSD استفاده شد. مداخله ورزشی (روزی یک ساعت، با سرعت m/min ۱۵) و دارویی (mg/kg ۱۰) به مدت چهار هفته انجام گرفت. پس از انجام تست اضطراب، تحت بیهوشی عمیق، نمونه خون جهت اندازه گیری میزان IGF-۱ سرم (روش الایزا) جمع آوری شد. قشر پره فرونتال نیز جهت اندازه گیری فاکتورهای آپوپتوزی به روش RT-PCR فریز شد. یافته ها: رت های SPS افزایش اضطراب و کاهش IGF-۱ سرم و افزایش بیان mRNA مربوط به Bax و Caspase-۳ وکاهش بیان mRNA مربوط به Bcl۲ در قشر پره فرونتال را نشان دادند. هر دو مداخله به تنهایی و توام باعث افزایش IGF-۱ و کاهش بیان فاکتورهای پروآپوپتوتیک و افزایش بیان فاکتور آنتی آپوپتوتیک شدندو مداخله توام سبب کاهش اضطراب شد. استنتاج: مداخله ورزشی و فلوکستین و مداخله توام منجر به افزایش IGF-۱ سرم و کاهش بیان فاکتورهای پروآپوپتوتیک و افزایش بیان فاکتورآنتی آپوپتوتیک در قشر پره فرونتال شد و مداخله توام در کاهش اضطراب مفید بود. با توجه به این که تاثیر مداخله دارویی بارزتر از تاثیر ورزش با شدت بالا بود، مشخص می شود در گروه هایی که تحت تاثیر هر دو مداخله قرار گرفتند، فلوکستین نقش مهم تری را ایفا کرده است.

post-traumatic stress syndrome, single prolonged stress, intense exercise, anxiety, IGF-۱, apoptosis, fluoxetine, سندرم استرس پس از سانحه, استرس طولانی مدت تک واحدی, ورزش شدید, اضطراب, IGF-۱, آپوپتوز, فلوکستین