ارمغان کاظمی نژاد - Assistant Professor, Department of Dermatology, Boali Sina Hospital, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
امیررضا اسپهبدی - Medical Student, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
فرهاد غلامی - Assistant Professor, Department of Internal Medicine, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
جمشید یزدانی چراتی - Professor, Department of Biostatics, Faculty of Health, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
پارمیدا گوران - Medical Student, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

سابقه و هدف: خارش مرتبط با بیماری مزمن کلیوی یا خارش اورمیک، علامتی شایع در افراد با بیماری کلیوی پیشرفته می باشد. تا به حال هیچ ایده روشنی درباره پاتوژنز این خارش یافت نشده است. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه خارش در بیماران تحت همودیالیز با سطح آهن سرم، فریتین، ظرفیت کل اتصال آهن خون و درصد اشباع ترانسفرین، انجام پذیرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی توصیفی- همبستگی، ۱۱۲ بیمار تحت همودیالیز در مراکز دیالیز بیمارستان رازی قائم شهر و شهروند ساری تحت بررسی قرار گرفتند. وجود خارش و شدت آن به وسیله پرسش نامه و با مقیاس آنالوگ بصری یا Visual Analogue Scale (VAS) سنجیده شد. اطلاعات دموگرافیک شامل سن، جنس، بیماری های زمینه ای، اطلاعات مربوط به دیالیز و نتایج آزمایشگاهی شامل اوره، کراتینین، پتاسیم، کلسیم، فسفر، آلکالین فسفاتاز، هورمون پاراتیروئید، هموگلوبین، آلبومین، آهن سرم، فریتین، ظرفیت کل اتصال آهن خون و درصد اشباع ترانسفرین ثبت گردید. یافته ها: از ۱۱۲ بیمار مورد بررسی، ۳۸ بیمار (۳۳/۹ درصد) مورد خارش مرتبط با بیماری مزمن کلیوی بودند و ۷۴ بیمار (۶۶/۱ درصد) طی شش ماه اخیر خارشی را ذکر نمی کردند. رابطه بین وجود خارش با متغیرهای جمعیت شناختی، اطلاعات مربوط به دیالیز و متغیرهای آزمایشگاهی در بیماران مورد بررسی تحت همودیالیز معنی دار نشد. همچنین هیچ کدام از مولفه ها ارتباط معنی دار با میزان شدت خارش نداشتند(۰/۰۵P>). استنتاج: در این مطالعه رابطه معنی دار بین وجود و شدت خارش با هیچ یک از متغیرهای جمعیت شناختی و پاراکلینیکی در بیماران همودیالیزی مشاهده نشد و فرضیه نقش فقر آهن و آنمی در ایجاد خارش در بیماران تحت همودیالیز رد شد.

pruritus, chronic kidney disease, hemodialysis, anemia, iron deficiency, خارش, بیماری مزمن کلیوی, همودیالیز, آنمی, فقر آهن