سید حسین بابایی ساداتی - PhD Student in Sport Physiology, Sari Branch, Islamic Azad University, Sari, Iran
عبدالرضا جعفری چاشمی - Assistant Professor, Department of Exercise Physiology, Sari Branch, Islamic Azad University, Sari, Iran
سید عبدالله هاشم ورزی - Assistant Professor, Department of Exercise Physiology, Sari Branch, Islamic Azad University, Sari, Iran

سابقه و هدف: آپوپتوز فرآیند سلولی محافظت کننده است که نقش مهمی در توسعه و هومئوستاز بافت طبیعی و نیز پیدایش بیماری ها دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر تمرین هوازی ومصرف ویتامین Dبه همراه تزریق سلول های بنیادی مشتق از بافت چربی بر برخی از شاخص های آپوپتوزی وضدآپوپتوزی سلول های بتای پانکراس رت های دیابتی شده با استرپتوزوسین(STZ) انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی،۸۰ سر رت(با وزن ۲۴۰-۲۲۰گرم وسن ۸ هفته) به ۱۰گروه کنترل، شم، دیابت، تمرین، سلول، ویتامین، تمرین و سلول، تمرین و ویتامین، سلول و ویتامین، تمرین و سلول و ویتامین تقسیم شدند. گروه تمرینی ۶ هفته و هفته ای پنج روز با شدت ۷۰-۶۰ درصد VO۲max به تمرین روی نوارگردان پرداختند. در گروه سلول به سیاهرگ دم موش های دیابتی، به کمک سرنگ انسولینی PBS/۵ml حاوی ۱۰۶×۵/۱عدد سلول استخراج شده از بافت چربی انسانی تزریق شد. برای ایجاد مدل دیابت،  STZبا دوز mg/kg۶۰ درترکیب با بافرسیترات و PH ۵/۴ درون صفاق تزریق شد. مقادیر Bax و Bcl۲ سلول های بتای پانکراس، بعد از هموژنیزه وسانتریفیوژ به وسیله کیت آزمایشگاهی با روش الایزا اندازه گیری شد. داده ها با آزمون واریانس یک طرفه و تعقیبی توکی درسطح ۰۵/۰P≤ آنالیز شد. یافته ها: نتایج نشان داد بین سطوح Bax و Bcl۲ و نسبت Bax/Bcl۲ اختلاف معنی داری وجود دارد(۰۰۱/۰P=). براساس نتایج آزمون تعقیبی توکی این اختلاف بین گروه دیابت با کنترل و دیابت با تمامی گروه ها بوده ولی بین سایر گروه ها تفاوت معنی داری دیده نشد(۰۰۱/۰P=). استنتاج: به نظر می رسد هر کدام از مداخلات، مخصوصاترکیب آن ها باعث تاثیرافزایشی بر روی مقادیرBcl۲ و کاهش مقادیر  Baxو نسبت Bcl-۲/Bax سلول های بتای پانکراس داشته باشد و می تواند به عنوان یک روش غیردارویی برای کاهش عوارض آپوپتوز ناشی از دیابت استفاده شود.

progressive aerobic training, Adipose-derived stem cells, beta pancreatic cells, streptozotocin, Vitamin D, تمرین هوازی فزاینده, سلول بنیادی بافت چربی, سلول های بتای پانکراس, استرپتوزوتوسین, ویتامین D