زهرا نوروزی راد - گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.
کاظم شاهوردی - گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
حسام قدوسی - گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

در پژوهش های مختلف در کانال های آبیاری از مدلICSS ، استفاده فراوانی شده است. با توجه به قابلیت های جدید نسخه های اخیر مدل HEC-RAS و استراتژی های پیشرفته ای که در آن وجود دارد، این مدل نیز موردتوجه قرار گرفته است. هدف از این پژوهش، تلفیق سیستم کنترل بالادست و پایین دست کنترلر کلاسیک با مدل های غیرخطی شبیه سازی کانال ها (HEC-RAS و ICSS)، نحوه پیاده سازی و مقایسه نتایج آن هاست. استفاده از راهبرد پیشرفته rules در HEC-RAS و مقایسه آن با دیگر مدل غیرخطی، نوآوری این پژوهش می باشد. برای هر سازه تنظیم کننده یک کنترلر و برای هر آبگیر یک برنامه بهره برداری در شرایط مرزی پیشرفته در کانال دز شرقی توسعه یافت. نتایج نشان داد که مدل HEC-RAS عملکرد مناسبی داشته و در حالت کنترل بالادست مقدار خطای کم تری را نسبت به کنترل پایین دست نشان می دهد، به طوری که حداکثر MAE و IAE به ترتیب برابر با ۵/۳ درصد و ۱/۸ درصد به دست آمد و جریان آب در عمده مواقع به حالت پایدار بوده و هیچ گونه نوسانانی در عمق آب مشاهده نمی شود. در مدل ICSS، نتایج تقریبا مشابهی مشاهده شد، به طوری که کنترل بالادست نسبت به کنترل پایین دست عملکرد بهتری دارد، اما تغییرات عمق و ناپایداری بیش تری وجود دارد و حداکثر MAE و IAE به ترتیب برابر با ۹/۹ درصد و ۰/۳ درصد به دست آمد. از نظر شاخص های تحویل دبی، HEC-RAS نتایج بهتری نسبت به ICSS ارائه کرده است.

تلفیق, کانال, کنترلر, مدل غیرخطی, ICSS, HEC-RAS