عماد رضا - BSc in Cellular and Molecular Biology, Department of Biotechnology, Faculty of Biotechnology, Amol University of Special Modern Technologies, Amol, Iran
حسین عزیزی - Assistant Professor, Department of Biotechnology, Faculty of Biotechnology, Amol University of Special Modern Technologies, Amol, Iran

سابقه و هدف: اسپرماتوژنز یک فرآیند سازمان یافته است که فاکتورهای فراوانی بر کنترل و تنظیم آن اثرگذار هستند. آلکالین فسفاتاز به همراه ژن های Gfra۱، Lin۲۸ و Sall۴ از جمله فاکتورهای اصلی دخیل در این فرآیند هستند که با یکدیگر در ارتباط هستند. هدف از انجام این مطالعه بررسی و مقایسه میزان بیان آنزیم آلکالین فسفاتاز و همچنین ژن های Gfra۱، Lin۲۸ و Sall۴ در سلول های بنیادی جنینی، اسپرم ساز، و شبه جنینی در موش می باشد. مواد و روش ها: ابتدا سلول های بنیادی اسپرم ساز جداسازی شدند و سپس سلول های بنیادی جنینی موش و سلول های ES-like تهیه شدند. در مرحله بعدی سنجش بیان آلکالین فسفاتاز با استفاده از رنگ آمیزی آلکالین فسفاتاز بررسی شد. سپس بررسی بیوانفورماتیکی ژن های دارای ارتباط مستقیم انجام شد و برای سنجش بیان ژن های Gfra۱، Lin۲۸ و Sall۴ از Fluidigm PCR و همچنین از ایمونوهیستوشیمی، برای بیان Gfra۱، استفاده شد. یافته ها: ژن های Gfra۱، Lin۲۸ و Sall۴ بیان مثبت و معنی دار (۰/۰۵P<) در سلول های بنیادی پرتوان و سلول های جنسی داشتند. آلکالین فسفاتاز نیز دارای بیان مثبت در سلول های بنیادی جنسی و سلول های بنیادی پرتوان بود و در سلول های سرتولی و فیبروبلاست ها بیان کم و منفی داشت، که نشان از اختصاصی بودن این آنزیم در این رده های سلولی دارد. استنتاج: آلکالین فسفاتاز به همراه ژن های Gfra۱، Lin۲۸ و Sall۴، با توجه به ارتباط شبکه ای با یکدیگر و بیان آن ها در سلول های بنیادی پرتوان و رده زایا، می توانند به عنوان فاکتورهای تشخیصی برای این رده های سلولی استفاده شوند.

embryonic stem cells, spermatogonial stem cells, alkaline phosphatase, سلول های بنیادی جنینی, سلول های بنیادی اسپرم ساز (SSC), آلکالین فسفاتاز