نرگس نماریان - Anestesiologist, Clinical Research Development Unit of Ayatollah Rouhani Hospital, Faculty of Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran
بهمن حسن نسب - Assistant Professor, Department of Anesthesiology, Faculty of Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran
شهرام سیفی - Assistant Professor, Department of Anesthesiology, Faculty of Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran
امیر حسین زهره وند - Assistant Professor, Department of Neurosurgery, Faculty of Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran
پرویز امری - Professor, Department of Anesthesiology, Faculty of Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran

سابقه و هدف: دکس مدتومیدین یک داروی آرام بخش جدید می باشد که اثرات ضددرد و سمپاتولیتیک دارد. این مطالعه به منظور مقایسه پاسخ همودینامیک دکس مدتومیدین و فنتانیل بعد از لوله گذاری تراشه در جراحی ستون فقرات کمری انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی دوسوکور، ۸۰ بیمار۶۵-۲۰ سال کاندید جراحی ستون فقرات الکتیو به طور تصادفی به دو گروه دکس مدتومیدین و فنتانیل تقسیم شدند. در گروه مطالعه دکس مدتومیدین mcg/kg ۵/۰ و در گروه شاهد فنتانیل mcg/kg ۱ در ۵۰ میلی لیتر نرمال سالین طی ۱۰ دقیقه قبل از لوله گذاری تراشه تجویز شد. ضربان قلب و فشار متوسط شریانی در دقایق ۱، ۳، ۵ و ۱۰ بعد از لوله گذاری ثبت شد.کیفیت لوله گذاری تراشه بر اساس Copenhagen Score و اولین زمان درد بعد از عمل بر اساس Numerical rating scale اندازه گیری شد. یافته ها: ضربان قلب بعد از لوله گذاری در گروه دکس مدتومیدین در دقایق ۱، ۳، ۵ و ۱۰ به ترتیب ۲۹/۸±۶۰/۷۷، ۱۲/۸±۷۳/۷۵، ۶۲/۹±۴۴/۷۶ و ۸۷/۷±۴۳/۷۶ و در گروه فنتانیل ۳۱/۱۱±۷/۸۲، ۹۱/۱۰±۰۸/۸۲، ۰/۱۰±۹۳/۷۹ و ۰۴/۱۴±۲۸/۷۴ بود(۰۰۱/۰(P˂. فشار متوسط شریانی بعد از لوله گذاری در گروه دکس مدتومیدین در دقایق ۱، ۳، ۵ و ۱۰ به ترتیب ۶۸/۱۸±۴۵/۸۷، ۷۸/۱۳±۲۵/۸۲، ۷۷/۱۳±۷۸/۸۱ و ۸۱/۱۴±۱۳/۷۹ و در گروه فنتانیل ۴۰/۱۹±۹۵/۹۴، ۵۱/۱۷±۲۳/۹۲، ۲۰/۱۵±۲۸/۸۸ و ۴۳/۱۳±۱۸/۸۳ بود )۰۰۱/۰(P˂. کیفیت لوله گذاری در دوگروه تفاوت معنی داری نداشت )۱۰/۰(P=. میانگین اولین زمان درد بعد از عمل در گروه فنتانیل ۱۱/۷±۳۴/۹ دقیقه و در گروه دکس مدتومیدین ۲۱/۱۰±۶۶/۱۳ دقیقه بود (۰۳/۰(P=. استنتاج: این مطالعه نشان داد که تغییرات همودینامیک بعد از لوله گذاری تراشه در گروه دکس مدتومیدین کم تر از گروه فنتانیل بوده است. شماره ثبت کارآزمایی بالینی : ۱۱N۲۰۱۱۱۰۱۰۰۰۷۷۵۲IRCT

dexmedetomidine, fentanyl, endotracheal intubation, spinal surgery, دکس مدتومیدین, فنتانیل, لوله گذاری تراشه, جراحی ستون فقرات