عمران حبیبی - Assistant Professor, Traditional and Complementary Medicine Research Center, Addiction Institute, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran. Assistant Professor, Department of Pharmacognosy, Faculty of Pharmacy, Mazandaran University of Medica
ملوس نادری - PhD Candidate of Toxicology, Student Research Committee, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
فرشته طالب پور امیری - Associate Professor, Department of Anatomy, Molecular and Cell Biology Research Center, Faculty of Medicine, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
فاطمه امامقلی زاده - Pharmacy Student, Department of Toxicology and Pharmacology, Faculty of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
فاطمه شکی - Associate Professor, Department of Toxicology and Pharmacology, Faculty of Pharmacy, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran . Associate Professor, Pharmaceutical Sciences Research Center, Hemoglobinopathy Institute, Mazandaran University of

سابقه و هدف: بادرنجبویه یک گیاه دارویی غنی از ترکیبات آنتی اکسیدانی و فنولی است.هدف این مطالعه بررسی اثرات محافظتی عصاره هیدروالکلی گیاه بادرنجبویه در برابر سمیت بیضه ناشی از مواجهه مزمن با اتانول در موش های صحرایی نر بود. مواد و روش ها: عصاره هیدروالکلی از گیاه بادرنجبویه تهیه و محتوای تام فنولی و فلاونوئیدی آن تعیین شد. موش های صحرایی به ۷ گروه شامل کنترل، گروه اتانول (۱۰ میلی گرم بر کیلوگرم) ، گروه اتانول به همراه دوزهای مختلف از عصاره (۱۰۰، ۲۰۰، ۴۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم) و گروه عصاره با دوز ۴۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم و کنترل مثبت (ویتامین ث) تقسیم شدند. بعد از ۵۶ روز درمان، بیضه ها و اپیدیدیم جدا و فاکتورهای استرس اکسیداتیو (شامل ذرات فعال اکسیژن، لیپید پراکسیداسیون، پروتئین کربونیل و گلوتاتیون) و فاکتور التهابی نیتریک اکسید اندازه گیری شد. همچنین آنالیز پارامترهای اسپرم و ارزیابی پاتولوژی در بافت بیضه انجام شد. یافته ها: اتانول سبب افزایش ذرات فعال اکسیژن، لیپیدپراکسیداسیون، پروتئین کربونیل، نیتریک اکسید و کاهش گلوتاتیون در بافت بیضه شد. همچنین ضایعات پاتولوژی، کاهش در تحرک، تعداد و مرفولوژی نرمال اسپرم در گروه های تحت درمان با اتانول مشاهده شد. تجویز بادرنجبویه استرس اکسیداتیو ناشی از اتانول را در بافت بیضه مهار کرد و سبب بهبود در ناهنجاری های اسپرم و ضایعات پاتولوژیک شد. استنتاج: بادرنجبویه اثرات محافظتی در برابر سمیت بیضه ناشی از اتانول را نشان داد که احتمالا به واسطه فعالیت آنتی اکسیدانی آن است. بنابراین، می توان آن را به عنوان یک مکمل موثر در برابر استرس اکسیداتیو ناشی از مواجهه مزمن اتانول در بافت بیضه در نظر گرفت.

Melissa officinalis, oxidative stress, alcohol, testicular toxicity, sperm parameters, بادرنجبویه, استرس اکسیداتیو, الکل, سمیت بیضه, پارامتر های اسپرم