حسین زنگانه - گروه علوم و مهندسی صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
فخری شهیدی - گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
سید علی مرتضوی - گروه علوم و صنایع غذایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
بهروز علیزاده بهبهانی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

در این مطالعه، فعالیت آنتی اکسیدانی نانوامولسیون اسانس گریپ فروت (برحسب درصد مهار رادیکال های آزاد DPPH و ABTS و رنگبری بتاکاروتن-لینولئیک اسید) و اثر ضدمیکروبی آن در برابر باکتری های پاتوژن و مولد فساد Escherichia coli، Salmonella typhi، Pseudomonas aeruginosa، Listeria innocua، Staphylococcus aureus، Bacillus cereus، Bacillus subtilis، Streptococcus pyogenes و Staphylococcus epidermidis بر اساس روش های دیسک دیفیوژن آگار، چاهک آگار و حداقل غلظت مهارکنندگی و کشندگی بررسی گردید. نتایج نشان داد که نانوامولسیون اسانس گریپ فروت دارای اثر آنتی اکسیدانی قابل توجه ۲۷/۴۲ میلیگرم در میلیلیتر، ۲۷/۳۳ میلیگرم در میلیلیتر و ۵۴/۵۴ درصد به ترتیب برحسب آزمون های مهار رادیکال DPPH، ABTS و رنگبری محلول بتاکاروتن-لینولئیک اسید می باشد. با توجه به نتایج، کمترین میزان قطر هاله عدم رشد مربوط به باکتری E. coli و بیشترین میزان قطر هاله عدم رشد در باکتری L. innocua مشاهده گردید. حداقل غلظت مهارکنندگی برای باکتری های L. innocua و S. aureus (حساس­ترین باکتری­ها) برابر با ۲۵ میلیگرم در میلیلیتر بود و باکتری­هایی مانند E. coli، S. typhi و P. aeruginosa بیشترین غلظت مهارکنندگی (۲۰۰ میلیگرم در میلیلیتر) را به خود اختصاص دادند. همچنین کمترین غلظت کشندگی (۲۰۰ میلیگرم در میلیلیتر) مربوط به باکتری های L. innocua و S. aureus و بیشترین مقدار آن (بیش از ۴۰۰ میلیگرم در میلیلیتر) مربوط به E. coli، S. typhi و P. aeruginosa بود. مطابق نتایج، نانوامولسیون اسانس گریپ فروت را می توان بعنوان ترکیب طبیعی با فعالیت آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی جهت کنترل واکنش های اکسیداسیون و رشد میکروارگانیسم های مولد فساد و پاتوژن استفاده نمود.

اثر آنتی اکسیدانی, اسانس گریپ فروت, فعالیت ضدمیکروبی, نانوامولسیون