رقیه فریدنیا - PhD Student in Parasitology, Student Research Committee, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
حامد کلانی - Assistant Professor, Infectious Diseases Research Center, Golestan University of Medical Sciences, Gorgan, Iran
مهدی فخار - Associate Professor, Department of Parasitology, Toxoplasmosis Research Center, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

آپوپتوز مرگ فیزیولوژیک سلولی است که در شرایط طبیعی در فرایندهای مهم بیولوژیکی سبب حذف سلول های پیر، آسیب دیده، اضافی و مضر شده و برای تکامل طبیعی، هوموستاز بافتی، حذف سلول های تخریب شده یا آلوده به ویروس و حذف سلول های ایمنی فعال شده علیه آنتی ژن های خودی نقش بسیار مهمی را بر عهده دارد. هدف از این مطالعه مروری بررسی نقش آپوپتوز در تک یاخته ها و کرم های انگلی می باشد. در این مطالعه چهار پایگاه داده انگلیسی و سه پایگاه داده فارسی در بازه زمانی سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۸ بررسی شدند. نتایج بررسی این مطالعات نشان داد که در انگل های لیشمانیا، توکسوپلاسما گوندی و پلاسمودیوم تقلید آپوپتوز با بیان فسفاتیدیل سرین بر روی سطح ماکروفاژهای آلوده و باعث ممانعت از شناخت سلول آلوده توسط سیستم ایمنی میزبان می شود. همچنین آنتی ژن های دفعی/ترشحی در کرم ها شامل اکینوکوکوس گرانولوزوس، اکینوکوکوس مولتی لوکولاریس و شیستوزوما هماتوبیوم سبب القای آپوپتوز در سلول های ایمنی خصوصا در لنفوسیت ها می شود. انگل ها با ایجاد آپوپتوز و یا ممانعت از آن اهداف متفاوتی را دنبال می کنند که در این مقاله مروری جنبه های مختلف آن مورد بحث قرار گرفته است. همچنین، اجسام حاصل از آپوپتوز سلول آلوده به انگل قادرند سیستم ایمنی میزبان را به طور قوی تحریک کنند که در آینده می توان مطالعاتی در زمینه واکسیناسیون در رابطه با این اجسام انجام داد.

apoptosis, parasitic infections, drug design, vaccine, آپوپتوز, عفونت های انگلی, طراحی دارو, واکسن