منصور رنجبر - Assistant Professor, Education Development Center, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran
مرتضی دارابی نیا - استادیار، گروه معارف، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران
علیمراد حیدری گرجی - Assistant Professor, Education Development Center, Mazandaran University of Medical Sciences, Sari, Iran

سابقه و هدف: اعتیاد به مواد مخدر به ویژه نوجوانان را تهدید می کند. یکی از راه های پیشگیری از اعتیاد، آموزش نوجوانان است. این تحقیق با هدف مطالعه اثر بخشی مداخله رسانه ای بر نگرش دانش آموزان نسبت به مصرف مواد مخدر و دخانیات انجام شده است. مواد و روش ها: تحقیق حاضر از نوع تحقیقات نیمه تجربی است. یک دبیرستان پسرانه به صورت تصادفی انتخاب شد. آزمودنی ها به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش (۳۰=n) و کنترل (۳۰=n) تخصیص یافتند و پرسشنامه نگرش در هر دو گروه به اجرا در آمد. ابتدا برای گروه ها، پیش آزمون برگزار گردید و جهت آموزش روش های پیشگیری، پیام های صوتی و تصویری برگرفته شده از ۱۲ جلسه آموزشی، برای گروه آزمایش اجرا شد. گروه های آزمایش و کنترل جهت مقایسه اثربخشی، از طریق پیش آزمون و پس آزمون با یکدیگر مقایسه شدند. برای تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده از آزمون های t وابسته و آنالیز کوواریانس استفاده گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد که آموزش از طریق پیام های صوتی و تصویری، تاثیر معنی داری در تغییر نگرش دانش آموزان در خرده مقیاس علاقه به مصرف (۱۲/۰=Eta۱ و ۱۹/۰=Eta۲)، اثرات فیزیولوژی (۰۶/۰=Eta۱ و ۱۲/۰=Eta۲)، روانی (۱/۰=Eta۱ و ۱۶/۰=Eta۲)، اجتماعی (۰۹/۰=Eta۱ و ۲۱/۰=Eta۲) و هم چنین نمره کلی نگرش به مواد (۰۶/۰=Eta۱ و ۰۹/۰=Eta۲) دارد (۰۰۱/۰=P)، به طوری که بعد از شنیدن پیام های آموزشی، میانگین نگرش منفی آن ها نسبت به مواد مخدر و دخانیات و خرده مقیاس های آن افزایش یافت. استنتاج: هر چند هر دو روش آموزش صوتی و تصویری بر نگرش دانش آموزان نسبت به مصرف مواد مخدر، دخانیات و اعتیاد موثر بود و نگرش منفی دانش آموزان را تقویت نمود، اما این تحقیق نشان داد، پیام های تصویری از اولویت بالاتری برخوردار می باشند و شایسته است چنین توجه و رویکردی در دستور کار برنامه ریزان مربوطه قرار گیرد.

addictive, drugs, education, prevention, students, اعتیاد آور, مواد مخدر, آموزش, پیشگیری, دانش آموزان