نسرین امیری داش آتان - PhD Student in Applied Proteomics, Proteomics Research Center, School of Paramedical Sciences, Shahid Beheshti University of Medical Sciences Tehran, Iran
مهدی کوشکی - PhD Student in Clinical Biochemistry, Faculty of Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
مصطفی رضایی طاویرانی - Professor, Proteomics Research Center, Faculty of Paramedical Sciences, Shahid Beheshti University of Medical Sciences Tehran, Iran
نایبعلی احمدی - Professor, Proteomics Research Center, Faculty of Paramedical Sciences, Shahid Beheshti University of Medical Sciences Tehran, Iran

لیشمانیا تک یاخته ای از خانواده تریپانوزوماتیده می باشد و طیف وسیعی از بیماری ها با علائم کلینیکی گسترده در انسان را ایجاد می نماید. انگل لیشمانیا دارای دو فرم پروماستیگوت در ناقل و فرم آماستیگوت در میزبان پستاندار می باشد. مکانیسم های کنترل و تنظیم بیان ژن در مراحل مختلف چرخه زندگی انگل به طور کامل شناخته نشده است. انگل لیشمانیا دارای تنظیم بیان ژن در مراحل پس از رونویسی و پس از ترجمه می باشد و ارتباط ضعیفی ما بین محتوای ترانسکریپتوم و پروتئوم در این ارگانیسم وجود دارد. تکمیل توالی ژنومیکی چندین گونه از لیشمانیا، در روند مطالعات پاتوژنز لیشمانیا تاثیر به سزایی داشته است. از طرفی ظهور موارد مقاوم به دارو در سطح جهان، منجمله کشور ایران رو به افزایش است. ترکیبی از منابع ژنومیکی در دسترس این انگل ها و تکنولوژی نوظهور پروتئومیکس توانسته است موجب روشن شدن جنبه های متعدد از بیولوژی لیشمانیا و هم چنین مکانیسم های درگیر در پاتولوژنز این بیماری گردد. رویکردهای پروتئومیکی متعددی برای توصیف و طبقه بندی پروفایل پروتئینی گونه های لیشمانیا مورد استفاده قرار گرفته است و با مشخص شدن تغییرات بیان پروتئین در طول تکامل انگل، ارزیابی برهم کنش انگل- میزبان و مکانیسم های مقاومت دارویی موجود در انگل را هموار ساخته است است. در مطالعات مرتبط با جوانب مختلف بیماری لیشمانیوزیس، تکنولوژی پروتئومیکس از ارزش بسیار بالایی برخوردار می باشد که در واقع یکی از اهداف اصلی مطالعات پروتئومیکی، شناسایی و کشف پاتوژنز مربوط به بیماری و معرفی اهداف جدید دارویی است. در این مطالعه مروری، به بررسی مطالعات پروتئومیکی به کار رفته جهت مطالعه انگل لیشمانیا پرداخته شد.

Leishmania, Leishmaniasis, proteomics, لیشمانیا, لیشمانیوز, پروتئومیکس